امنیت در اسلام؛ مبانی و قالب های فکری

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 5، دوره 2، شماره 5، اسفند 1389، صفحه 125-151   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سید جواد امام جمعه زاده¹؛ حسین درجانی²

¹استادیار و عضو علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

²دانشجوی دوره ی دکتری روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اصفهان

چکیده

دراین مقاله به بررسی مقوله ی امنیت دراسلام بارویکردسیره ی نبوی وامنیت دردیدگاه علوی ومهدوی خواهیم پرداخت.براین اساس بادرنظرگرفتن شاخص های اصلی وکلیدی درگفتمان پیامبراعظم وحضرت علی و رویکردفلسفه ی انتظاربه مساله امنیت، ابعادوقالب های فکری منبعث ازان راتبیینوبررسی می نماییم .از آن جهت که گفتمان امنیت دراسلام توسط سایرامامان شیعه موردتوجه قرارگرفته است، دراین نوشتاربه واکاوی گفتمان های غالب مفهوم وساختارامنیت که دررهیافت نبوی، علوی ومهدوی آن مستتراست می پردازیم. آنچه درکلام پیامبراعظم درزمینه ی امنیت موردتوجه وتعمق است، التزام ایشان به کلام وحی وامنیت همه جانبه دربلاداسلامی وبرای عموم شهروندان است.درنگاه ائمه ی اطهارالگوپذیری ازسیره ی نبوی وکلام فاخرقرآن درکنارمقتضیات ومصلحت جامعه ی اسلامی وحق داشتن امنیت و آسایش برای کلیه ی اتباع سرزمین اسلامی حائزاهمیت وتوجه است.نگارندگان در نوشتار حاضر تلاش دارند تا بنیان های نظری«ایده ی امنیت» در مکتب اسلام را به بحث گذارده و در این راستا به تحلیل گفتمان اسلامی با هدف استخراج گزاره هایی که حدود گفتمانی امنیت را در مکتب اسلام مشخص می سازد؛ بپردازند. دلیل این امر آن است که ظهور اسلام به مثابه ی انقلابی تمام عیار قلمداد می شود که ارائه دهنده ی گفتمانی تازه و منحصر به فرد است.این گفتمان افزون بر ارائه ی مفاهیم و ایده های نوین به پالایش و پیرایش مفاهیم محوری و رایج در عرصه ی سیاست عملی نیزمی پردازد که از آن جمله می توان به مفهوم «امنیت» اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

امنیت؛ امنیت نبوی؛ امنیت علوی؛ امنیت مهدوی