آزمون‌های پیری تسریع شده و سرما در ارزیابی بنیه طولی گیاهچه بادام زمینی

تحقیقات بذر

مقاله 3، دوره 5، شماره 16، آذر 1394، صفحه 28-42   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیدعلی نورحسینی^{* 1}؛ محمدنقی صفرزاده²؛ سیدمصطفی صادقی³

¹باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.

²استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.

³استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

چکیده

به‌منظور بررسی بنیه گیاهچه بادام زمینی از آزمون‌های پیری تسریع شده و سرما استفاده شد. این تحقیق در سال‌های 1389 تا 1391 در سه مزرعه تولید بذر بادام‌ زمینی در شهرستان آستانه اشرفیه و آزمایشگاه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت انجام شد. از آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار استفاده شد. فاکتور اول منطقه تولید بذر در سه سطح (نقره‌ده، امشل و بندر کیاشهر) و فاکتور دوم نیز اندازه بذر در سه سطح (بزرگ، متوسط و کوچک) در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس اطلاعات به دست آمده نشان داد که منطقه تولید بذر اثر معنی‌داری بر بنیه طولی گیاهچه، طول ریشه‌چه، طول هیپوکوتیل و نسبت طول ریشه‌ چه به ساقه‌ چه در آزمون‌های سرما و پیری تسریع شده داشت، در حالی که اثر منطقه بر طول ساقه‌چه و طول گیاهچه فقط در آزمون پیری تسریع‌شده معنی‌دار شد. اندازه‌های بذر بادام زمینی نیز اثر معنی‌داری بر وزن تر گیاهچه، طول ریشه‌چه و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌ چه در هر دو آزمون داشت، اما این اثر بر بنیه طولی گیاهچه، طول هیپوکوتیل، طول ساقه‌ چه و طول گیاهچه فقط در آزمون پیری تسریع شده معنی ‌دار شد. اثر متقابل منطقه در اندازه بذر بر بنیه طولی گیاهچه بادام زمینی در هر دو آزمون معنی‌ دار بود. در آزمون پیری تسریع شده این اثر متقابل بر کلیه صفات مورد ارزیابی معنی‌دار شد. مقایسه میانگین صفات مورد بررسی نیز نشان داد که بیشترین بنیه گیاهچه در بذرهای بزرگ تولید شده در منطقه امشل با میانگین 1170/72 (آزمون پیری تسریع شده) بدست آمد.