پارادوکس نفت و توسعه در ایرانر

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 7، دوره 1، شماره 2، شهریور 1388، صفحه 139-154   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

محمد شریفی

دانشجوی دکترای روابط بین الملل و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

چکیده

در قرن بیستم، دوره استعمار نوین، سیاست کشورهای صنعتی و استعمارگر برای به دست آوردن ثروتهای ملی و منابع کشورهای کمتر توسعه یافته بر این قرار گرفت که با استفاده از ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، اقتصاد این کشورها را به یک اقتصاد تک محصولی تبدیل کنند و با وابسته شدن اقتصاد آنها به یک محصول در صورت لزوم با فشار اقتصادی، آن کشورها را مهار نمایند و منابع آنها را به چنگ آورند و راه رسیدن مواد اولیه ارزان و سوخت مناسب برای کشور خویش را همواره در اختیار داشته باشند. در ایران، نفت این نقش را از دهه های پیشین در اقتصاد بازی می کند. شواهد تاریخی اقتصاد ایران نشان دهنده خواست و اراده سیاستگذاران ایران برای ایجاد تحول در حوزه نفت به توسعه اقتصادی و اجتماعی در گذشته و حال است. ابتلای اقتصاد ایران به بیماری هلندی نتیجه مستقیم کسب و صرف درآمدهای نفتی است. تغییر نگرش از درآمدی به سرمایه ای در مورد نفت، آغازی برای تبدیل آثار زیان بخش به آثار سودبخش اقتصاد نفتی است.

کلیدواژه‌ها

اقتصاد سیاسی؛ درآمدهای نفتی؛ رشد و توسعه؛ اقتصاد نفتی ایران؛ بیماری هلندی؛ حقوق مالکیت