بررسی تغییرات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام هوایی دو گیاه ‌هالوفیت Climacoptera turcomanica (Litw.) Botsch. وFrankenia hirsuta Desf. تحت تاثیر فصل برداشت در رویشگاه طبیعی صوفیکم استان گلستان

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقاله 6، دوره 10، شماره 40، اسفند 1394، صفحه 51-61   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سیده هاجر رضایی کنتی¹؛ مه لقا قربانلی^{* 2}

¹کارشناس ارشد گروه زیست‌شناسی، دانشگاه آزاد واحد گرگان، گرگان

²استاد، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی تغییرات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در دو هالوفیتClimacoptera turcomanicaو Frankenia hirsuta در منطقه صوفیکم بود. گونه‌های مورد آزمایش به‌طور تصادفی در دو فصل پاییز و بهار با 4 تکرار جمع‌آوری شدند. نتایج آماری نشان داد که نوع گونه بر مقدار فنل و فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در _سطح 1 درصد و بر مقدار آنتوسیانین کل در سطح 5 درصد اثر معنی‌داری داشت و اختلاف در فصل برداشت بر تمامی شاخص‌های فیتوشیمیایی مورد مطالعه در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. همچنین اثر متقابل این دو بر مقدار فنل و فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در سطح 1 درصد دارای اثر معنی‌دار و بر مقدار آنتوسیانین کل فاقد اثر معنی‌دار بود. همچنین بالاترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی در فصل بهار در گونه F.hirsuta  مشاهده شد. طبق نتایج به‌دست آمده مقایسه بین دو فصل برداشت نشان داد که در گیاه  C. turcomanica فعالیت آنتی‌اکسیدانی در فصل پاییز نسبت به فصل بهار بیشتر بود. در هر دو فصل برداشت بیشترین مقدار فنل کل در گونهFrankenia hirsuta  مشاهده شد. همچنین با مقایسه بین دو فصل برداشت مشخص شد که در هر دو گیاه مقدار این ترکیب‌ها در فصل پاییز نسبت به فصل بهار بیشتر بود. مقدار آنتوسیانین کل نیز در فصل بهار در گونه Frankenia hirsuta  بیشتر بود و در فصل پاییز اختلاف معنی‌داری بین دو گونه مشاهده نشد. همچنین با مقایسه بین دو فصل برداشت مشخص شد که در هر دو گیاه مقدار این ترکیب‌ها در فصل پاییز از بالاترین مقدار برخوردار بود. مقدار فلاونوئید کل نیز در فصل پاییز در گونه Frankenia hirsuta  بیشتر بود.
 

کلیدواژه‌ها

آنتوسیانین؛ فلاوونوئیدها فنول‌ها؛ ‌ هالوفیت؛ DPPH

مراجع

اسدی، م. (1380). فلور ایران. انتشارات موسسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور. تهران. شماره 38.

رمضانی ویشکی، ف. (1392). تنش اکسیداتیو و واکنش گیاهان به آن. مجله رشد آموزش زیست شناسی. دوره 26. شماره 4. صفحه 21-12.

Abdul, H. and Ajmal Khan, M. (2011). Halophytes: biology and economic potentials. Institute of Sustainable Halophyte Utilization (ISHU), University of Karachi, Karachi-75270, Pakistan.

Akinmoladun, AC., Ibukun, EO., Afor, E., Akinrinlola, B.L., Onibon, T.R.,  Akinboboye, A.O., Obuotor, E.M. and Farombi, E.O. (2007). Chemical constituents and antioxidant activity of Alstonia boonei. African Journal Biotechnology. 6(10): 1197-1201.

Balasundram, N., Sundram, K. and Sammar, S. (2006). Phenolic compounds in plants and agri-industrial by-products. Antioxidant activity, occurrence, and potential uses. Food Chemistry. 1: 191-203.

Borchardt, J.R., Wyse, D.L., Sheaffer, C.C., Kauppi, K.L., Fulcher, R.G., Ehlke, N.J., Biesboer, D.D. and Bey, R.F. (2008). Antioxidant and antimicrobial activity of seed from plants of the Mississippi river basin. Journal of Medicinal Plants Research. 2(4): 081-093.

 Bouftira, I., Chedly, A. and Souad, S.(2012). Antioxidant and antibacterial properties of Mesembryanthemum crystallinum and Carpobrotus edulis extracts. Advances in Chemical Engineering and Science.2:359-365.

Chakraborty, K. and Paulraj, R. (2010). With free radical scavenging properties from marine macroalga Ulva fasciata Delile, . Food Chemistry. 122:31-41.

Chakraborty, K. and Paulraj, R. (2010). With free radical scavenging properties from marine macroalga Ulva fasciata Delile. Food Chemistry. 122:31-41.

Chang, C.C., Yang, M.H., Wen, H.M. and Chern, J.Ch. (2002). Estimation of total flavonoid content in propolis by two comple mentary colorimetric methods. Journal of Food and Drug Analysis. 10(3): 178-182.

Cragg, G.M., Simon, J.E., Jato, J.G. and Snader, K.M. (1996). Drug discovery and development at the National Cancer Institute: Potential for New Pharmaceutical Crops. In Janick J (eds) Progress in New Crops, ASHS Press, Arlington, VA., pp. 554-560.

Duh, Y., Tu, Y. and Yen, G.C. (1999) .Antioxidant activity of the aqueous axtract of Harn Jyur (Chrysanthemum morifolium Ramat). Lebensmittel-Wissenschaft and Technologie. 32: 269-277.

Gaco, K.I. and Nukina, M. (1999). Radical scavenging activity of phenylpropanoid glycosides in Caryopteris incana. Bioscience, Biotechnology and Biochemistry. 63(6): 983-988.

Hamdoon, A.M., Salmin, K.A. and Awad, G. (2013). Abdellatif antioxidant and quantitative estimation of phenolic and flavonoids of three halophytic plants growing in Libya. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry.12: 89-94.

Hatano, T., Edamatsu, R., Hiramatsu, M., Mori, A. and Fujita Y. (1989). Effects of the interaction of tannins with co-existing substances. VI: effects of tannins and related polyphenols on superoxide anion radical and on 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl radical. Chemical and Pharmaceutical Bulletin. 37:2016–2021.

Hou, Z., Lambert, J.D., Chin, K.V. and Yang, C.S. (2004). Effects of tea polyphenols on signal transduction pathways related to cancer chemoprevention. Mutation Research. 555: 3-19.

Jithesh, M.N., Prashanth, S.R., Sivaprakash, K.R. and Parida, A.K. (2006). Antioxidative response mechanisms in halophytes: their role in stress defence. Journal Genetic. 85:237-254.

Ksouri, R., Falleh, H., Megdiche, W., Trabelsi, N., Mhamdi, B., Chaieb, K., Bakrouf, A., Magné, C. and Abdelly, C. (2009). Antioxidant and antimicrobial activities of the edible medicinal halophyte Tamarix gallica L. and related polyphenolic constituents. Food and Chemical Toxicology. 47: 2083- 2091.

Ksouri, R., Falleh, H., Megdiche, W., Trabelsi, N., Mhamdi, B., Chaieb, K., Bakrouf, A., Magné, C. and Abdelly, C. (2009). Antioxidant and antimicrobial activities of the edible medicinal halophyte Tamarix gallica L. and related polyphenolic constituents. Food and Chemical Toxicology. 47: 2083- 2091.

Ksouri, R., Megdiche, W., Debez, A., Falleh, H., Grignon, C. and Abdelly, C. (2007). Salinity effects on polyphenol content and antioxidant activities in leaves of the halophyte Cakile maritima. Plant Physiology and  Biochemistry. 45: 244-249.

Lee, J.I., Kong, C., Jung, M.E., Hong, J.W., Lim S.Y. and Seo, Y. (2011), Antioxidant activity of the halophyte Limonium tetragonum and its major active components. Biotechnology and Bioprocess Engineering. 16:992–999.

Mathew, T.E. (2006). Abraham, In vitro antioxidant activity and scavenging effects of Cinnamomum verum leaf extract assayed by different methodologies. Food and Chemical Toxicology. 44:198-206.

Matta, A., Gentile, I. and Giai, I. (1969). Accumulation of phenol in tomato plants infected by different forms of Fusarium oxysporum. Phytopathology. 59: 512-513.

Navarro JM, Flores P, Garrido, C. and Martinez, V. (2006). Changes in the contents of antioxidants compounds in pepper fruits at different ripening stages, as affected by salinity. Food Chemistry. 96: 66-73.

Ningappa M.B., Dinesha, R. and Srinivas, L. (2008). Antioxidant and free radical scavenging activities of polyphenol-enriched curry leaf (Murraya koenigii L.) extracts. Food Chemistry. 106:720–728.

Nogués, S. and Baker, N.R. (2000). Effects of drought on photosynthesis in Mediterranean plants grown under enhanced UV-B radiation. Journal of Experimental Botany. 51: 1309-1317.

Oktay, M., Gülçin, I. and Küfrevioglu, O.I. (2003). Determination of in vitro antioxidant activity of fennel (Foeniculum vulgare) seed extracts. LWT, 36: 263-271.

Sarma, A.D., Sreelakshmi, Y., Sharma, R. (1997). Antioxidant ability of anthocyanins against ascorbic acid oxidation. Phytochemistry. 45:671-674.

Shahidi, F. and Naczk, M. (2004). Antioxidant properties of food phenolics. In phenolics in food and neutraceuticals; CRC Press: Boca Raton, FL. Soares JR, Dinis TCP, Cunha AP, Almeida LM (1997). Antioxidant activities of some extracts of Thymus zygis. Free Radical Research. 26: 469- 478.

Sreelakshmi, Y. and Sharma, R. (1997). Antioxidant ability of anthocyanins against ascorbic acid oxidation. Phytochemistry. 45:671-674.

Suhaj, M. (2006). Spice antioxidants isolation and their antiradical activity: a review. Journal of Food Composition and Analysis. 19: 531-537.

Sun, T., Xu, Z., Wu, C.T., Janes, M., Prinyawiwatkul, W. and No, H.K.  (2007). Antioxidant  activities  of  different  colored sweet  bell  peppers  (Caspicum  annuum  L.). Food Science. 72: 98-102.

Sunita, P., Jha, S. and Pattanayak, S.P. (2011). Anti-inflammatory and In-vivo antioxidant activities of Cressa cretica Linn. A halophytic plant. Middle- East Journal of Scientific Research. 8(1): 129-140.

Tabart,J., Kevers, C., Sipel, A., Pincemail, J., Defraigne, J.O. and Dommes, J. (2007). Optimisation of extraction of phenolics and antioxidants from black currant leaves and buds and of stability during storage. Food Chemistry. 105: 1268-1275.

Wangensteen, H., Samuelsen, AB. and Malterud, KE. (2004). Antioxidant activity in extracts from coriander. Food Chemistry. 88: 293-297.