تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و صفات مورفوفنولوژیکی عدس (Lens culinaris Medikus) در زابل

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 15، دوره 8، شماره 25، شهریور 1395، صفحه 152-160

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا دلارامی؛ سید غلامرضا موسوی^*

گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

چکیده

تاریخ کاشت و تراکم بوته مناسب از مهمترین عوامل مؤثر بر عملکرد گیاهان زراعی هستند. به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و صفات مورفوفنولوژیکی عدس بومی سیستان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 در زابل اجرا گردید. تیمارها شامل چهار تاریخ کاشت (30 آبان، 14 آذر، 28 آذر و 12 دی) و سه تراکم (18، 24، 36 و 72 بوته در متر مربع) بودند. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت باعث تاخیر زمانی در سبز شدن، گلدهی و کاهش طول دوره رشد گردید. همچنین تاریخ کاشت و تراکم بوته به طور معنی‌دار و در سطح یک درصد صفات ارتفاع نخستین غلاف از زمین، ارتفاع بوته و عملکرد دانه را تحت تاثیر قرار داد اما تعداد شاخه‌های اصلی بوته تنها تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفت. با تاخیر در کاشت از 30 آبان به 12 دی، تعداد شاخه‌های اصلی در بوته، ارتفاع نخستین غلاف از سطح زمین، ارتفاع بوته و عملکرد دانه به ترتیب 9/9، 3/31، 3/21 و 8/14 درصد کاهش یافتتند. همچنین با افزایش تراکم از 18 به 72 بوته در متر مربع، تعداد شاخه اصلی در بوته 5/5 درصد کاهش یافت در حالی که ارتفاع نخستین غلاف از سطح زمین، ارتفاع بوته و عملکرد دانه به ترتیب 2/43، 9/83 و 4/104 درصد افزایش یافت. به طور کلی به منظور دستیابی به عملکردی مطلوب در زراعت عدس در زابل می-توان تاریخ کاشت 30 آبان و تراکم 72 بوته در متر مربع را توصیه کرد.

کلیدواژه‌ها

عدس؛ تاخیر کاشت؛ تعداد بوته؛ دما؛ گلدهی