بررسی اثر شرایط مختلف بسته بندی و انبارداری بر میزان جوانه‌زنی بذر گیاه دارویی Matricaria chamomilla L.

اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی

مقاله 9، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15، آذر 1395، صفحه 95-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فضل الله صفی خانی^{* 1}؛ محمد حسن عصاره¹؛ عباس ده شیری²؛ فرشید حسنی²

¹عضو هیات‌علمی، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

²عضو هیات‌علمی، موسسه ثبت و گواهی بذر و نهال، ، ایران

چکیده

 
بابونه با نام علمیL.  Matricaria chamomilla گیاهی علفی یکساله متعلق به تیره کاسنی و از مهمترین گیاهان دارویی پرمصرف جهانی با اثر آنتی‌اکسیدان و ضدالتهاب قوی است که در سطح  وسیعی از مناطق مدیترانه ای جهان کشت می‌شود. این تحقیق در سال 1393 و به‌منظور تعیین تیمارهای بهینه رطوبت و دمای نگهداری و همچنین تاثیر پوشش‌های مختلف بسته‌بندی بذر در شرایط انبار در حفظ حداکثر قوه نامیه بذر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. شرایط زمان نگهداری در شش سطح 30، 60، 90، 120، 150 و 180 روز، تغییرات رطوبت بذر در پنج سطح 5، 7، 9، 11 و 13 درصد و سپس تغیرات دمایی انبار در چهار سطح 10، 15، 20 و 25 درجه سانتی‌گراد در بسته‌بندی‌های با جنس آلومینیوم و نانو تعیین گردید. نتایج نشان داد که افزایش مدت زمان انبارداری، دما و رطوبت محل نگهداری بذرها در انبار مخصوصاً در بسته‌های آلومنیومی قوه نامیه بذرها کاهش می‌یابد، به‌طوری‌که در یکماهه اول انبار داری در پوشش نانو و رطوبت 5 تا 7 درصد در دمای 10 درجه از بیشترین میزان جوانه‌زنی (98 درصد) برخوردار بود و با افزایش زمان نگهداری 6 ماهه با پوشش آلومنیومی، رطوبت 13 درصد و دمای 25 درجه از کمترین میزان درصد جوانه‌زنی تا 30 درصد هم برخوردار بود. لذا پیشنهاد می‌گردد به‌منظور حفظ قوه نامیه، بذرهای بابونه در بسته‌بندی‌های با پوشش نانو  و در شرایط رطوبت 5 تا 7 درصد ، دمای 10 درجه و زمان ماندگاری یک ماهه نگهداری شوند.

کلیدواژه‌ها

انبارداری؛ بابونه (Matricaria chammomilla L. )؛ بسته بندی؛ جوانه زنی؛ قوه نامیه

مراجع

1. Abbaszadeh, B. 2011. Ecophysiological study of salinity tolerance in two halophyte medicinal plants (Camphorosma monspliaca L). and (Artemisia sieberi Besser).Ph.D. Thesis to Agroecology, Islamic Azad University of Karaj. 496Pp.
2. Abdoul-Latif, F.M., Mohamed ,N., Edou P, Ali ,A.A., Djama ,S.O., Obame, L.C., Bassole, I.H.N. and Dicko,M.H. 2011. Antimicrobial and antioxidant activities of essential oil and methanol extract of Matricaria chamomilla L. from Djibouti. Journal. Med. Plants Res.; 5: 1512-1517.
3. Agha, S.K., Malik, Z.H., Hatam, M., and Jamro, G.H. 2004. Emergence of healthy seedlings of soybean as influenced by seed storage containers. Pak. J. Biolo. Sci., 7 (1): 42-44.
4. Akram-Ghaderi, F., Kamkar, B. and Soltani, A. 2008. Science and technology of seed. Jahad University of Mashhad publication..
5. Barazandeh, F. 2015. The effect of nano- and aluminum package on seed storage of Glycine max and Zea mays. MSc theses, Tehran university.
6. Govender, V.,  Aveling, T.A.S, Kritzinger, Q. 2007. The effect of traditional storage methods on germination and vigor of maize (Zea mays L.) from northern KwaZulu-Natal and southern Mozambique. South African Journal of Botany. 74: 190-196.
7. Hampton J.G., and TecKrony, D.M. 1995. Handbook of vigor test methods. The International Seed. 23; 4, 143-149..
8. Harrington JF. 1972. Seed storage and longevity. In: T.T. Kozlowski (ed.) Seed Biology. Vol. 3. Academic publication, New York. P. 145-245.
9. Heydari Sharif Abad, H. and Dorri, M. 2003. Forage Plants. Second wrapper. Poaceae, Research Institute of Forests and Rangelands publication. 311 Pp.
10. Jorge, M.H.A. and Ray ,D.T. 2004. Germination characterization of Guayule (Parthenium argentatum) seed by morphology mass and X-ray and analysis. Industrial Crops and Production 23: 59-63.
11. Karbalay-Doust, S., Noorafshan, A., Dehghani, F., Panjehshahin, M.R., and Monabati, A. 2010. Effects of hydroalcoholic extract of Matricaria chamomilla on serum testosterone and estradiol levels, spermatozoon quality, and tail length in rat. Iranian Journal of Medical Sciences. 35: 122-128.
12. Kavoi K. Timothy and Maina Mwangi. 2015. Studies on German Chamomile (Matricaria recutita L.) propagation and the effect of light and age on seed viability. Journal of Animal and plant Sciences, 24(2): 3781-3786 .
13. Kumari, P.S., Kumar, A., Tadava, T.P,, Banerjee, M.K. 2001. Efficiancy of various containers in maintaining seed quality of onion (Allium cepa L.). Agriculture Research. 22(2):171-176.
14. Macky, D.L. and Blumbed, J.B. 2011. A review of bioactivity and potential health benefits of chamomile tea (Matricaria recutita L.). Phytosanitary research. 20(7): 519-30.
15. McDonald. M.B. 2004. Orthodox seed deterioration and Its repair. pp. 273-304 In beanch–arnold, RL and RL SAnchez. Handbook of Seed Physiology Food Prodact publication, Argantina..
16. McDonald, M.B., Nelson, C.J. 1986. Physiology of seed deterioration. CSSA special publication. No. 11: Crop Science Society of America. Madison, WI.
17. Miller, B., McDonald, D.T. 1994. Viability, vigor and field performance. Seed Science and Technology. 22:421-425.
18. Mohsen Rajabi, Faezeh Elhami, Moslem Fetri. 2013. Osmopriming effects on germination and seedling growth of Calendula officinalis L. International Journal of Agriculture and Crop Sciences.
19. Mousavinik SM, Tilebeni HG, Zeinali E, Tavassoli A. 2011. Effects of seed ageing on heterotrophic Seedling growth in cotton. American-Eurasian. Journal of Agriculture and Environtal Science. 10(4): 653-657.
20. Nagaveni ,PK.2005. Effect of storage conditions, packing material and seed treatment on viability and vigour of Onion seeds. Thesis submitted to the University of Agricultural Sciences, Dharwad In partial fulfillment of the requirements for the Degree of Master of Science (Agriculture) in Seed Science and Technology. 2005.
21. Harras, N. and Lamarti, A. 2014. In vitro germination and plantlet establishment of wild Chamomile of Morocco Cladanthus mixtus (L.) Oberpr. and Vogt. American Journal of Plant Sciences, 5: 2623-2632.
22. Omidbeygi, R. 2007. Production and processing of medicinal plants. Astan Quds Razavi publication, P: 438.
23. Ompal, S., Zakia, K., Neelam, M. and Manoj, K. 2011. Chamomile (Matricaria chamomilla L.): An overview. Pharmacogn Rev. 5(9): 82–5.
24. Oskuei, B. 2012. The effect of various packages on stored seed of Brassica napus in Firouzkouh of Tehran. Iranian Journal of Agronomy. 98:122-127.
25. Saber, F., Khalid, A. 2009. Effect of chemical and organic fertilizers on yield and essential oil of chamomile flower heads. Medicinal and aromatic plant science and biotechnology. 5(1): 43-48
26. Setiyono, T.D., Weiss, A., Specht, J., Bastidas, A.M., cassman, K.G. and Dobermann, A. 2007. Understanding and modeling the effect of temperature and daylength on soybean phenology under high-yield conditions. Field Crops Resrach. 100: 257-271.
27. Sharrif moghaddasi, M. 2011. Study on Cammomile (Matricaria chamomilla L.) usage and farming. Advances in Environmental Biology5: 1446- 1453.
28. Srivastsra, J., Shankar, E. and Gupta, S. 2011. Chamomile: An herbal medicine of the past with a bright future. National Center for Biotechnology: Moi Med report; 3(6)895-901
29. Tajbakhsh, M. and Ghyasi, M. 2008. Seed ecology. Jahad University of West Azarbayjan publication.. 134Pp.
30. Verma S.S. and Verma, V. 2003. Tomer RPS. Studies on seed quality parameters in deteriorating seeds in Brassica. Seed Science and Technology. 31:389-396.
31. Yang, Q.H., Wei, X., Zeng, X.L., Ye, W.H., Yin, X.J., Zhang-Ming, W. and Jiang, Y.S. 2008. Seed biology and germination ecophysiology of Camellia Nitidissima. Forest Ecology and Management 255: 113 – 118.
32. Zargari A. 2014. Medicinal plants. Tehran University publication.