مقایسه ویژگی‌های جوانه‌زنی در اکوتیپ‌های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحتسطوح مختلف تنش شوری

تحقیقات بذر

مقاله 6، دوره 6، شماره 19، شهریور 1395، صفحه 55-66   

نویسندگان

هادی زارع خورمیزی^{* 1}؛ آناهیتا رشتیان²

¹دانشجوی کارشناسی‌ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، ایران.

²استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران.

چکیده

شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاه‌شناسی دانشگاه یزد انجام گرفت. فاکتور اول تنش شوری با پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) و فاکتور دوم پنج اکوتیپ‌ مختلف زیره سبز (اصفهان، کاشان، مشهد اردهال، نیشابور، سبزوار) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش شوری و اکوتیپ‌های مختلف بر تمام صفات به جز متوسط زمان جوانه‌زنی معنی‌داربود. اکوتیپ نیشابور از لحاظ شاخص‌های درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و همچنین شاخص بنیه بذر در سطوح مختلف تنش شوری از ثبات بیشتری نسبت به سایر اکوتیپ‌ها برخوردار بود. در صورتی که اکوتیپ سبزوار نسبت به سایر اکوتیپ‌ها عملکرد ضعیف‌تری داشتبنابراین توصیه می‌گردد در مناطقی که آب آبیاری شور می‌باشد از اکوتیپ نیشابور و در مناطق با شرایط غیر شور از اکوتیپ اصفهان استفاده گردد.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

شوری؛ بنیه بذر؛ سرعت جوانه‌زنی؛ کلرید سدیم

مراجع

Alizadeh, A. 2010. Soil water-plant Relationship (10th Edition). Imam Reza University Publication. 470p.

Allen, S., Dobrenz,G.A.K. and Bartels, P.G. 1986. Physiological response of salt tolerant & non tolerant alfalfa to salinity during germination. Crop Science, 26: 1004-1008.

Bijeh keshavarzi, M.H. and Moussavinik, S.M. 2011. The effect of different NaCl concentration on germination and early growth of Hibiscus sabdariffa seedling. Annals of Biological Research, 2 (4): 143-149.

Camargo, C.P. and Vaughan, C.E. 1973. Effect of seed vigor on field performance and yield of grain sorghum (Sorghum bicolor L. Moench). Proceedings of the Association of Official Seed Analysts, 63:135-147.

De, R. and Kar, R.K. 1994. Seed germination & seedling growth of mung bean (Vigna radiata) under water stress induced by PEG-6000. Seed Science & Technology, 23: 301-308.

Dhillon, N.P.S. 1995. Seed priming of male sterile muskmelon (Cucumis melo L. ) for low temperature germination. Seed Science & Technology, 23:881-884.

Ekhtiari, R., Farbodi, M., Moraghebi, F. and Khoda bande, N. 2010. The study of the effect of salinity on germination of Cuminum Cyminum L. in laboratory condition.  Plant and Ecosystem, 6 (22): 65-74.

El Naim, A.M., Mohammed, K.E., Ibrahim, E.A. and Suleiman, N.N. 2012. Impact of salinity on seed germination and early seedling growth of three sorghum (Sorghum biolor L. Moench) Cultivars. Science and Technology, 2 (2): 16-20.

Ellis, R.H. and Roberts, E.H. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Science and Technology, 9: 377-409.

Farhangmehr, S., Akbari, S.H. and Rezvan Beidokhti, SH.2013. Study on the effects of salinity stress on germination characteristics of chammomile (Matricaria chamomilla) ecotypes. Seed Research (Journal of Seed Science and Technology), 3 (1): 56-65.

Ghassemi-Golezani, K., Soltani, A. and Atashi, A. 1997. The effect of water limitation in the field on seed quality of maize and sorghum. Seed Sience and Technology, 25: 321- 323.

Hashemi Nia, S.M., Nassiri Mahallati, M. and Keshavarzi, A. 2009. Determining the threshold salinity and appropriate temperature, and their combined effects on germination of Cuminum cyminum. Iranian journal of field crops research, 7 (1):305-312.

Hasstrup, P.L., Jourgenson, P.E. and Poulsen, I. 1993. Effect of seed vigour and dormancy on field emergence, development and grain yield of winter wheat and winter barely. Seed Sience and Technology, 27: 1- 33.

Kafi, M. and Keshmiri, E. 2011. Study of yield and yield components of iranian land Race and Indian RZ19 Cumin (Cuminum cyminum) under drought and salinity stress. Journal of horticulture science, 25 (3): 327-334.

Kafi, M., Rashed Mohassel, M.H. and Koocheki, A. 2006. Cumin (Cuminum cyminum): Production and Processing. University of mashhad press. 200p.

Khaksarnejad, E., Zabet, M., Izanlo, A. and Sayari,M.H. 2015. Evaluation of salt tolerance of different ecotypes of fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Journal of  applied crop breeding, 3 (1): 79-94.

Khalesrou, Sh. and Agha-Alikhani, M. 2008. Effect of salinity and water deficit stress on seed germination, Pajouhesh & Sazandegi, 20 (4): 153-163.

Khan, M.A. and Ungar, I.A. 2001. Seed germination of Triglochin maritime as influenced by salinity and dormancy relieving compounds. Biologia Plantarum, 44: 301-303.

Maguire, J. D. 1962. Speed of germination in selection and evolution for seeding vigor. Crop Science, 2:176-177.

Mguis, Kh., Albouchi, A. and Ben Brahim, N. 2014. Germination responses of Corchorus olitorius L. to salinity and temperature. African Journal of Agricultural Research, 9(1):65-73.

Miryam, O., Moulay, B. and Narimane, Z. 2015. Effect of salinity on seed germination of Abelmoschus esculentus. African Journal of Agricultural Research, 10 (19): 2014-2019.

Mosleh-Arany, A., Bakhshi-Khaniki, G., Nemati, N. and Soltani, M. 2011. Investigation on the effect of salinity stress on seed germination of Salsola abarghuensis, Salsola arbuscula and Salsola yazdiana. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 18 (2):  267-279.

Nadeali, H., Tadin, A. and Tadin, M. 2013. Effect of salinity on morphological and physiological characteristics of different ecotype of salad burent (Poterium sanguisorba L.) at the germination and vegetative.  Desert Ecosystem Engineering Journal, 2(2): 25-36.

Okcu, G., Kaya, M.D. and Atak, M. 2005. Effects of salt and drought stresses on germination and seedling growth of (Pisum sativumL.). Turkish Journal of Agriculture & Forestry 29 (4):237-242.

Pasandideh, H., Seyed Sharifi, R., Hamidi, A., Mobasser, S. and Sedghi, M. 2014. Relationship of seed germination and vigour indices of commercial soybean Glycine max (L.) Merr. cultivars with seedling emergence in field. Iranian Journal of Seed Science and Research, 1(1): 29-50.

Penuelas, J., Isla, R., Fillela, I. and Araus, J.L. 1997. Visible and near-inrared reflectance assessment of salinity effects on barley. Crop Science, 37: 198- 202.

Ranjbar, Gh. and Pirasteh-Anosheh. H. 2015. A glance to the salinity research in Iran with emphasis on improvement of field crops production. Iranian Journal of Crop Sciences. 17(2): 165 -178.

Rashed Mohassel, M.H. and Kafi, M. 1992. Seed production in crops. Jahad daneshgahi mashad press. 319p. 

Redmann, R.E., Ql, M.Q. and Belyk, M. 1994. Growth of transgenic & standard canola (Brassica napusL.) varieties in response to soil salinity. Plant Science, 74: 797-799.

Rehman, S., Harris, P.J.C., Bourne, W.F. and Wikin, J. 1997. The effect of sodium chloride on germination & the potassium & calcium contents of Acacia seeds. Seed Science and Technology, 25: 45-57.

Rogers, M.E. and Nobel, C.C. 1991. On establishment and growth of Blansa clover. Australian Journal of Agriculture Research 42: 848-857.

Soheyli, R., Nezami, A., Khazaie, H.R. and Nassiri Mahallati, M. 2010. Effects of planting dates on yield and yield components of four Cumin (Cuminum cyminum L.) landraces. Iranian Journal of Field Crops Research, 8 (5): 772-783.

Stout, D. 1998. Rapid and synchoronus germination of Cicer milkvetch seed following diurnal temperature priming. Crop Science, 181 (4): 263- 266.

Tabatabaei, S.A. and Shakeri, E. 2014. Effect of seed priming on germination traits Cumin (Cuminum cyminum) under drought and salinity stresses. Arid Biome Scientific and Research Journal, 4 (2): 66-74.

Turk, M.A., Tahawa, R.M. and Lee, K.D. 2004. Seed germination and seedling growth of three lentil cultivars under moisture stress. Asian Journal of Plant Sciences, 3: 394-397.

Yupsanis, T., Moustakas, M., Eleftheriou, P. and Domiandou, K. 1994. Protein phosphorylation dephosphorylation in alfalfa seeds germination under salt stress. Journal of Plant Physiology, 143 (2): 234-240.