اثر نانو پرایمینگ روی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی لوبیا در شرایط تنش شوری

تحقیقات بذر

مقاله 7، دوره 6، شماره 20، آذر 1395، صفحه 70-80   

نویسندگان

محمد آرمین^{* 1}؛ رضا شبانی²؛ حسین خدائی²؛ متین جامی معینی³

¹دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

²کارشناسی‌ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، ایران

³استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

چکیده

جوانه‌زنی اولین فرآیندی است که رشد و نمو گیاهان را به خصوص در شرایط وجود تنش‌های محیطی تحت تأثیر قرار می‌دهد. جهت بهبود قابلیت جوانه‌زنی بذر و استقرار گیاهچه در این شرایط از پرایمینگ بذر استفاده می‌شود. به منظور بررسی تأثیر نانو پرایمینگ بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد اولیه لوبیا رقم ناز در شرایط تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال 1391 انجام شد. فاکتور اول پرایمینگ بذر با نانو اکسید روی (0، 25، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) و فاکتور دوم شامل سطوح مختلف استرس شوری (0، 50 و 100 میلی‌مولار) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد نشان داد  شوری اثر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، میانگین جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه، وزن خشک ریشه‌چه و وزن خشک ساقه‌چه داشت در حالی که اثر نانوپرایمینگ تنها بر درصد جوانه‌زنی، میانگین جوانه‌زنی روزانه، وزن خشک ریشه‌چه و سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار بود. درصد جوانه‌زنی، میانگین جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و وزن خشک ساقه‌چه به طور معنی‌داری تحت تأثیر اثر متقابل شوری و پرایمینگ قرار گرفتند. افزایش شوری باعث کاهش 175 سرعت جوانه‌زنی و 185 درصدی طول ریشه‌چه گردید.. واکنش مؤلفه‌های جوانی زنی به مقدار مصرف نانو روی در سطوح مختلف شوری متفاوت بود در شرایط عدم شوری افزایش مقدار نانو روی سبب کاهش مؤلفه‌های جوانه‌زنی شد در حالی که در شرایط شور افزایش غلظت نانو روی مؤلفه‌های جوانه‌زنی را بهبود بخشید. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد که در شرایط شور استفاده از 100 میلی‌گرم در لیتر نانو روی سبب بهبود خصوصیات جوانه‌زنی لوبیا می‌گردد.