تاثیر تنش شوری بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر مارتیغال (Silybum marianum) در دماهای مختلف

تحقیقات بذر

مقاله 3، دوره 7، شماره 22، خرداد 1396، صفحه 15-24   

نویسندگان

محسن سلیمانی امین^{* 1}؛ مجید امینی دهقی²؛ فاطمه کنگرانی فراهانی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد

²استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده دانشگاه شاهد

³دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

مارتیغال (Silybum marianum) گیاهی دارویی است که در بسیاری از کشورها از جمله  ترکیه و صربستان و بخش‌هایی از ایران در شرایط مزرعه برای تولید بذر و اسانس مورد کشت و کار قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی تاثیر دما بر جوانه‌زنی گیاه مارتیغال تحت تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با هفت سطح دما (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35)  بر حسب درجه سانتی‌گراد و هفت سطح تنش شوری شامل (صفر، 480،400،320،240،160،80 میلی‌مولار) از کلرید سدیم انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، زمان تا 50 درصد جوانه‌زنی و زمان تا 90 درصد جوانه‌زنی به‌طور معنی‌داری ‌تحت تاثیر شوری، دما و اثر متقابل آن‌ها قرار گرفت. افزایش سطوح شوری به‌طور معنی‌داری باعث کاهش میانگین همه صفات مورد مطالعه شد. در دمای کم‌تر از دمای 10 درجه سانتی‌گراد، درصد جوانه‌زنی به‌طور معنی‌داری پایین بود و همچنین در دمای 35 درجه سانتی‌گراد هیچ‌گونه جوانه‌زنی مشاهده نشد. به‌طورکلی مشخص شد که  گیاه مارتیغال پتانسیل عملکرد خوب در مناطق با درجات شوری متوسط را در مرحله جوانه‌زنی دارد از طرف دیگر به دماهای بالا حساسیت داشته که بر شاخص­های جوانه­زنی این گیاه تأثیر منفی داشت.

کلیدواژه‌ها

مارتیغال؛ مدل سازی؛ یکنواختی جوانه‌زنی؛ سرعت جوانه‌زنی؛ گیاه دارویی