مطالعه عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز در شرایط کم آبی و کاربرد پیش تیمار بذر با تنظیم کننده‌های رشد

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 5، دوره 9، شماره 29، شهریور 1396، صفحه 53-64   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

منا محتشمی^{* 1}؛ احمد نادری²؛ علی اکبر قنبری³؛ مجتبی علوی فاضل⁴؛ شهرام لک⁴

¹گروه زراعت، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

²عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، اهواز، ایران.

³استادیار موسسه تحقیقات نهال و بذر کرج، کرج، ایران.

⁴گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

به‌منظور بررسی اثر پیش تیمارهای بذر با تنظیم کننده‌های رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد لاین‌های لوبیا قرمز، آزمایشی اسپیلت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش، تیمارها شامل سه سطح آبیاری (آبیاری پس از 60-55 ،85-80 و 115-110 میلیمتر تبخیر از تشتک) دو لاین لوبیا قرمز KS31169و D81083و پیش‌تیمار بذر شامل سالیسیلیک اسید و نفتالیک استیک اسید در چهار سطح 0P: شاهد، آب مقطر؛ 1P: (NAA) به‌میزان 5/0 mM/L؛ 2P: (SA)به‌میزان 7/0 mM/L ؛ 3P: ترکیب دو تنظیم‌کننده (NAA+SA) به نسبت 5/0 و 7/0 mM/L بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده و اثر متقابل ژنوتیپ و پیش تیمار تنظیم کننده‌های رشد بر تمامی صفات مورد بررسی به جزء صفات شاخص برداشت و طول غلاف اثرمعنی‌داری داشتند. بیشترین وزن صد دانه(44گرم) و عملکرد بیولوژیک (88/14715 کیلو گرم در هکتار) در کاربرد پیش‌تیمار نفتالیک استیک اسید در شرایط آبیاری پس از 85-80 میلیمتر تبخیر در لاین KS3116مشاهده شد. با کاربرد پیش‌تیمارهای نفتالیک استیک اسید و سالیسیلیک اسید در شرایط اعمال تیمارهای تنش خشکی عملکرد دانه (16/3454 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. نتایج رگرسیون گام به گام عملکرد و صفات وابسته نشان داد که %88 تغییرات عملکرد دانه به وسیله عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعدا دانه در غلاف و وزن صد دانه تبیین شد. بطور کلی می‌توان نتیجه گرفت پیش‌تیمار بذر به صورت مستقیم و غیر مستقیم با تاثیر بر برخی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه در بهبود و توسعه عملکرد در شرایط تنش خشکی موثر بود.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: لوبیا قرمز؛ اسید سالیسیلیک؛ نفتالیک استیک اسید؛ پیش تیمار؛ عملکرد دانه

مراجع