ارزیابی شاخص‌های رشد دو رقم اصلاح شده و بومی برنج (Oryza sativa L.) در مدیریت‌های مختلف آبیاری

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 6، دوره 9، شماره 29، شهریور 1396، صفحه 65-79   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نعمت اله صداقت^{* 1}؛ همت اله پیردشتی²؛ علی راحمی کاریزکی³؛ سعید صفی خانی³

¹کارمند مدیریت جهاد کشاورزی آمل

²دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

³دانشگاه گنبد کاووس

چکیده

به منظور تعیین اثر مدیریت‌های مختلف آبیاری بر شاخص‌های رشد برنج، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با دو عامل آبیاری در چهار سطح و رقم در دو سطح در مزرعه تحقیقاتی معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور (آمل) در سال 1390 به اجرا درآمد. تیمارها شامل تناوب خشکی و رطوبت (AWD)، کشت نیمه خشک (SDC)، ترکیب آب کم عمق با تناوب خشکی و رطوبت (SWD) و روش سنتی (TI) و دو رقم بومی طارم محلی و اصلاح شده فجر بودند. با اندازه‌گیری وزن خشک و سطح برگ در طی هفت نوبت نمونه‌برداری در طول رشد برنج، روند تغییرات شاخص‌های رشد به روش تابعی نسبت به روز پس از نشاکاری رسم شد. نتایج نشان داد تیمار TIبا میانگین 7694 کیلوگرم بیش-ترین مقدار عملکرد شلتوک را داشته و مدیریت‌های AWD با میانگین 7056 کیلوگرم و SDC با میانگین 8/6856 کیلوگرم و SWD با میانگین 7/6358 کیلوگرم به ترتیب کم‌ترین مقدار عملکرد شلتوک در هکتار را به خود اختصاص دادند. بیشترین شاخص سطح برگ در رقم طارم محلی به مقدار 6/4 در تناوب خشکی و رطوبت و کم‌ترین آن به مقدار 99/2 در ترکیب آب کم عمق با تناوب خشکی و رطوبت بدست آمد. ولی در رقم فجر بیشترین مقدار شاخص سطح برگ (6/5) در آبیاری سنتی و کم‌ترین مقدار آن (1/4) مربوط به تناوب خشکی و رطوبت بودند. بنابراین با توجه به حداکثر شاخص سطح برگ، سرعت جذب خالص در طارم محلی و فجر می‌توان مدیریت‌های آبیاری AWD و SDC را بکار گرفت.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: برنج؛ مدیریت‌های مختلف آبیاری؛ ماده خشک؛ شاخص‌ سطح برگ

مراجع