ارزیابی ویژگی‌های جوانه‌زنی، رشد و میزان پرولین گیاه کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط تنش شوری

تحقیقات بذر

مقاله 1، دوره 7، شماره 24، آذر 1396، صفحه 1-8   

نویسندگان

زهرا مرادیان^* ؛ فرشته آزادبخت؛ خدیجه احمدی؛ رحیم بازمکانی

دانشجوی کارشناسی‌ارشد تکنولوژی بذر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

به منظورارزیابی اثرتنش شوری برویژگی­های جوانه­زنی و میزان پرولین گیاه کنجد، آزمایشی به صورت کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 در سه تکرار اجرا شد. تیمار آزمایش شامل تنش شوری در چهارسطح (صفر (آب مقطر)، 5/2، 5، 5/7 دسی‌زیمنس بر متر نمک طبیعی دریاچه قم) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش شوری تأثیر معنی‌داری برصفات درصد و سرعت جوانه­زنی، متوسط جوانه­زنی روزانه، طول ریشه­چه، ساقه­چه و نسبت بین آن­ها، وزن خشک گیاهچه، شاخص بنیه گیاهچه و میزان پرولین در سطح احتمال یک درصد داشت. تنش شوری باعث کاهش خصوصیات جوانه­زنی بذروویژگی­های رشد گیاهچه کنجد شد. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که بیش­ترین درصد جوانه­زنی (66/99 درصد)، سرعت جوانه­زنی (58/8 بذر در روز)، متوسط جوانه­زنی روزانه (11/16 بذر)، طولریشه­چه (67/3 سانتی­متر)، طول ساقه‌چه (56/2 سانتی­متر)، وزن خشک گیاهچه (09/0 گرم)، شاخص بنیه وزنی گیاهچه (66/8) و شاخص بنیه طولی گیاهچه (35/619) در عدم تنش (شاهد) مشاهده شد. تنش شوری میزان پرولین گیاهچه کنجد را تحت تأثیرقرارداد و باعث افزایش آن شد.افزون بر این نتایج نشان داد بذر گیاه کنجد به تنش شوری حساس است و تنش 5/7 دسی­زیمنس بر متر بیش­ترین آسیب را به این گیاه می­رساند. می­توان با کاربرد فناوری پرایمینگ و استفاده از ارقام متحمل جوانه­زنی گیاه کنجد را در شرایط شوری بهبود و رشد بهتر گیاهچه را باعث گردید.

کلیدواژه‌ها

بنیه بذر؛ درصد جوانه‌زنی؛ کنجد؛ محتوی نسبی آب