بررسی روابط مرفومتریک برخی گونه های جنس Rosa( Rosaceae) در ایران

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 20، دوره 9، شماره 30، آذر 1396، صفحه 225-232   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لیلا میرزایی^{* 1}؛ لیلا جودی²

¹باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

²عضو هیِأت علمی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد تبریز، شبستر، ایران

چکیده

آنالیزهای چند ‌متغیره روی صفات ریختی گونه‌های جنس Rosa L. در ایران انجام شد. در مجموع، 12صفت کمی و کیفی ریختی روی گونه های بررسی شد. بررسی‌های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 انجام شد و از روشهای مختلفی در بررسیهای آماری چند متغیره شامل تجزیه خوشه ای (Ward) و رسته بندی (PCA) استفاده شد .با استفاده از نتایج حاصل از مطالعات ریختی و صفات افتراقی به دست آمده در تجزیه به مولفه‌های اصلی دو مؤلفه معرفی شدند که در مؤلفه اول، ارتفاع گیاه و سایز و نوع خار، صفات دارای ضریب بالا و مثبت بود. گروهبندی حاصل از تجزیه خوشهای با نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی تأیید شد و تنوع موجود در صفات مطالعه شده به خوبی گونهها را بر اساس شباهت و تفاوت‌ها از یکدیگر تفکیک نموده است و این صفات ریختی ذکر شده می‌تواند ‌‌در شناسایی و طبقه‌بندی گونه‌های مختلف این جنس کاربرد سیستماتیکی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

تجزیه خوشه‌ای؛ خانواده رزاسه؛ گروه‌بندی؛ مؤلفه اصلی؛ تجزیه

مراجع

##خاتم ساز، م. 1371.فلور ایران. تیره گل سرخ (Rossaceae). موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،352صفحه.##کشاورزی، م.، خ. بابایی، م. سیفعلی و ژ. صفایی پور.1384. ارزیابی تنوع ریخت شناسی و تعیین کلید شناسائی جنس Eremopyrum.در ایران . مجله پژوهش و سازندگی.1: 67-60##قهرمان، الف. 1387.کروموفیت های ایران جلد 3..نشر دانشگاهی.770 صفحه.##طبایی عقدایی،س.ر و رضایی،م.ب.1383. (Rosa damascena Mill.) مطالعه تنوع در عملکرد گل محمدی. مناطق غربی کشور. فصلنامۀ پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 20 .شماره333:3-343.##ناروایی راد،م.، م. فرزانه جو، ح. فنایی. ع. ارجمندی نژاد، الف. قاسمی و م. پل شکن پهلوان .1385 .بررسی تنوع ژنتیکی و تجزیه به عامل ها برای صفات مرفولوژیک توده های بومی گندم سیستان و بلوچستان. مجله پژوهش و سازندگی شماره37:57 -73.##نصرالهی، ف.، م. کشاورزی و م. شیدایی. 1391. بررسی تنوع ریختی گونه های مختلف جنس Anchusa L. از تیره گاو زبان( (Boraginaceae در ایران. تاکسونومی و بیوسیستماتیک، سال چهارم، شماره 12: 53-60.##Bruneau, A., R. Starr  and S. Joly. 2007. Phylogenetic Relationships in the Genus Rosa: New Evidence from Chloroplast DNA Sequences and an Appraisal of Current Knowledge. Systematic  Botany. 32(2): 366–378. ##Browicz, K. 1984. Colutea. In: Rechinger, K. H. (ed.) Flora Iranica, Papilionaceae II, Akademische Druck- u, Verlagsanstalt Graz- Austria 157: 6-79.##Boissier, E. 1875. Flora Orientalis 3:463-466.##Danezan,M.F., S. Joly, A.Bruneau, X.F. Gao and L.B, Zhang.2015. Phylogeny and biogeography of wild Roses with specific attention to polyploids. Annal. Bot. 115: 275–291.##Davis, P.H. 1965- 1988. Flora of Turkey. Vol. 1-10, Edinburgh University Press Edinburgh, 495 p.##Dirlewanger, E., P. Cosson, M. Tavaud, M.J. Aranzana, C. Poizat, A. Zanetto and F. Arusplaigret. 2002. Development of Microsatellite Markers in Peach [Prunus Persica (L.) Batsch] and their use in Genetic Diversity Analysis in Peach  and Sweet Cherry (Prunus Avium L). Theor. Appl. Genet. 105:127-138.##Fatemi,N., F.Attar, M. H. Assareh  and B. Hamzehee.2012. Pollen Morphology of the Genus Rosa L. (Rosaceae) in Iran. Iran J. Bot. 18 :284-293.##Gudin, S. 2000. Rose: Genetics and Breeding. Plant Breed.17: 59-189.##Guimaraes. R., L. Barros, A.M. Carvalho and I.C.F.R.  Ferreira .2010. Studies on chemical constituents and bioactivity of Rosa micrantha: an alternative antioxidants source for food, pharmaceutical, or cosmetic application. J. Agric. Food Chem. 58: 6277–6284.##Hatamzade, H. 2008. Study on traits Related to Seed Yield in Safflower by Factor Analysis. Seed plant J. 8: 1157-1160.##Joly, S. 2006. Evolution des Roses (Rosa: Rosaceae) indigenes de la section Cinnamomeae a lest des montagnes Rocheuses. Ph.D. Thesis. Montreal, Quebec, Canada: Universite de Montreal.##Karimzadeh, J., H. Monirifar, A. Abdi Ghazijahani and A. Razban Haghighi. 2012. Grouping of Agropyron tauri populations based on morphological traits. Iran J. Range Desert Res.49:693-702.##Kellner, A., M. Benner, H.Walther, L. Kunzmann, V .Wissemann and C.M. Ritz. 2012. Leaf architecture of extant species of Rosa L. and the Paleogene species Rosa lignitum Heer (Rosaceae). Int. J. Plant Sci.173: 239–250.##Mahmood, N., S.Piacente, C. Pizza, A.Burke, A.I. Khan  and A.J. Hay. 1996. The Anti-HIV activity and mechanisms of action of pure compounds isolated from Rosa damascene . Biochem. Biophys. Res. Commun. 20: 73-79.##Mabberley, D.J. 2008. Mabberley's Plant-Book. Third edition, Cambridge University Press.: VII-XVIII18:1-1021.##Qiu, X-Q., H. Zhang and Q-G. Wang. 2012. Phylogenetic relationships of wild Roses in China based on nrDNA and matK data. Scientia Hort. 140: 45–51.##Rechinger, K.H. 1963-2009. Flora Iranica, Akademische Drucku Verlagsanstalt, Graz.##Rehder, A. 1940. Manual of cultivated trees and shrubs hardy in North America, ed. 2. New York: Macmillan. ##Samiei, L., R. Naderi, A. Khalighi, A.A. Shahnejat Bushehri,V. Mozaffarian, G.D. Esselink, S. Kazempourosaloo and M.J.M. Smulders. 2010.Genetic Diversity and Genetic Similarities between Iranian Rose. J. Hortic. Sci. Biotechnol. 85: 231–237.##Shafiee Koyej, F and J.Saba. 2013. Evaluation of white bean lines based on phenological and agronomic traits using multivariate statistical methods. Iran. J. Crop Sci. 14: 383-394.##Shulaev, V., S.S. Korban, B. Sosinski, A.G. Abbott, H.S. Aldwinckle, K.M. Folta, A. Iezzoni, D. Main, P. Arus, A.M. Dandekar, K. Lewers, S.K. Brown,T.M. Davis, S.E. Gardiner, D. Potter and R.E. Veilleux. 2008. Multiple Models for Rosaceae Genomics. Am.  Soci. Plant. Biol.147: 985–1003.##Stace, C.A. Plant Taxonomy and Biosystematics Cambridge University Press.1991.. 2:71-73.##Tabaeiaghdaei, S.R., H. Hosseinimonfared, H. Fahimi, H. Ebrahimzade, M. Jebelly, M.R.Naghavi and A. Babaei. 2006. Genetic Variation Analysis of different population of Rosa damascena in Nw. Iran using RAPD Markers. Iran. J. Bot.12:121-127.##Teng,Y., K.Tanabe, F.Tamaru and A. Itai. 2002. Genetic Relationship of Pyrus Species and cultivar native to East Asia revealed by Randomly Amplified Polymorphic DNA Markers. J.Am. Soci. Horti. Sci.127:262-270.##Wissemann, V. 2003. Conventional taxonomy (wild roses). In: Roberts, A.V., Debener, T., Gudin, S., eds. Encyclopedia of rose science. Amsterdam: Elsevier.6:111–117.##Ward Junior, J.H. 1963. Hierarchical grouping to optimize an objective function. J. Am. Statistic. Assoc. 58: 236-244.##Yousefi, B., S.R. Tabaei, F. Darvish and M.H. Assareh. 2009. Flower yield performance and stability of Rosa  damascene Mill. Landraces under different ecological conditions Sci. Hortic, 121: 333-33.##