نقش واسطه‌ای اجتناب تجربی در ارتباط بین کمال‌گرایی با اضطراب امتحان دانش‌آموزان

فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

مقاله 1، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، شهریور 1396، صفحه 1-12   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عاطفه جنبشی¹؛ خدیجه ابوالمعالی الحسینی^{* 2}

¹دکتری روان شناسی تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

²استادیار، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

هدف تعیین برازش مدل مفهومی مبتنی بر نقش واسطه­ ای اجتناب تجربی در ارتباط بین کمال­گرایی با اضطراب امتحان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم در سال 1394 در شهرستان دماوند بود. 450 نفر به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله­ ای انتخاب و پرسش­نامه­ های اضطراب امتحان ابوالقاسمی، اسدی مقدم، نجاریان و شکرکن (1375)، کمال­گرایی مثبت و منفی تری­شورت، اوونس، اسلاید و دیوئی (1995) و اجتناب تجربی گامز، چمیلسکی، کتوو، راجرو و واتسون (2011) را تکمیل کردند. جهت تحلیل داده­ ها از روش مدل­ یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته­ ها نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده­ های گردآوری شده به­ خوبی برازش دارد. کمال­گرایی مثبت اثر مستقیم و منفی (01/0> P، 466/0-=β) و کمال­گرایی منفی اثر مستقیم و مثبت (01/0> P، 363/0=β) بر اضطراب امتحان دارد. بعد منفی کمال­گرایی با میانجی­گری اجتناب تجربی بر اضطراب امتحان اثر دارد (05/0> P، 042/0=β). ابعاد کمال­گرایی هر یک به نوبه خود افکار و هیجان­های منفی و مثبت را در دانش‌آموزان در مواجه با شرایط برمی­ انگیزند که این منجر به استفاده از راهبردهایی مانند اجتناب تجربی می­ شود و دانش‌آموزان در نهایت در موقعیت‌های چالش برانگیز امتحان اضطراب از خود نشان می­ دهند.

کلیدواژه‌ها

اجتناب تجربی؛ اضطراب امتحان؛ کمال گرایی مثبت؛ کمال گرایی منفی

مراجع