بررسی تأثیر پیش تیمارهای مختلف توان و زمان دستگاه مایکروویو بر میزان ترکیبات فنلی، پایداری اکسایشی و برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن گیاه دارویی Cannabis sativa L.

اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی

مقاله 6، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 20، اسفند 1396، صفحه 65-73   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

معصومه مقیمی^*

گروه شیمی، واحد گنبدکاووس، دانشگاه آزاد اسلامی، گنبدکاووس، ایران

چکیده

در این تحقیق، اثر پیش‌ تیمارهای توان و زمان دستگاه مایکروویو بر میزان ترکیبات فنلی با استفاده از روش رنگ‌سنجی، پایداری اکسایشی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن دانه شاه دانه (Cannabis sativa L.) شامل راندمان استخراج روغن، اسیدیته، ضریب شکست و شاخص رنگ روغن با استفاده از طرح کاملاً تصادفی در قالب آزمایش فاکتوریل 3×3 با سه سطح توان مایکروویو (180، 540 و 900 وات) و سه سطح زمان مایکروویو (90، 180 و 270 ثانیه) و در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت و روغن دانه‌های گیاه  در سال 1396 با استفاده از پرس مارپیچی استخراج و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SAS استفاده گردید. نتایج نشان داد که با افزایش توان مایکروویو، راندمان استخراج روغن، اسیدیته، شاخص رنگ، پایداری اکسایشی و فنل کل به‌طور معناداری (01/0>P) افزایش یافت. افزایش زمان مایکروویو نیز منتج به افزایش راندمان استخراج روغن، اسیدیته، دانسیته، پایداری اکسایشی و فنل کل گردید و استفاده از پیش‌تیمار مایکروویو تأثیر معنی‌داری بر میزان ضریب شکست روغن‌ها نداشت. بیشترین راندمان استخراج روغن از دانه‌هایی به‌دست آمد که توان و زمان مایکروویو به‌کار رفته به‌ترتیب 900 وات و 270 ثانیه بود. بیشینه پایداری اکسایشی (33/9 ساعت) در حداکثر زمان و توان مایکروویو محاسبه شد. در مجموع با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان بیان نمود که استفاده از مایکروویو به‌منظور تیماردهی دانه شاه‌دانه قبل از استخراج روغن با پرس سرد می‌تواند موجب بهبود راندمان استخراج روغن و افزایش ترکیبات فنلی گردد.

کلیدواژه‌ها

پیش‌تیمار؛ پایداری اکسایشی؛ روغن شاه‌دانه؛ فنل کل؛ مایکروویو

مراجع

1. Anjum, F., Anwar, F., Jamil, A. and Iqbal, M. 2006. Microwave Roasting Effects on the Physico-chemical Composition and Oxidative Stability of Sunflower Seed Oil. Journal of the American Oil Chemists' Society, 83(9): 777-784.
2. AOAC. 2008. Official methods of analysis of the association of official analytical chemists, Vol. II. Arlington, VA: Association of Official Analytical Chemists.
3. AOCS., 1993. Official Methods and Recommended Practices of the American Oil Chemists’ Society.
4. Bail, S., Stuebiger, G., Krist, S., Unterweger, H. and Buchbauer, G. 2008. Characterisation of various grape seed oils by volatile compounds, triacylglycerol composition, total phenols and antioxidant capacity. Journal of Food Chemistry, 108: 1122–1132.
5. Bakhshabadi, H., Mirzaei, H.O., Ghodsvali, A., Jafari, S.M., Ziaiifar, A.M. and Farzaneh, V. 2017. The effect of microwave pretreatment on some hysic-chemical properties and bioactivity of Black cumin seeds’ oil. Industrial Crops and Products, 97: 1–9.
6. Bruhn, C.M., 1995. Consumer attitudes and marketresponse to irradiated food. Journal of Food Protection.58:175-181.
7. Crowley, J. and Rice, B. 1998. Hemp (Cannabis sativa L.) production and uses in Ireland. Journal of the International Hemp Association, 5: 40-44.
8. Ghavami, M. Gharachorloo, M., and Ezatpanah, H. 2003. Effect of frying on the oil quality properties used in the industry potato chips. Journal of Agricultural and Science, 9(1): 1-15.
9. Holser, R.A. 2003. Properties of refined milkweed press oil. Industrial crops and products, 18: 133-138.
10. Jiao, J., Li, Z.G., Gai, Q.Y., Li, X.G., Wei, F.U., Fu, Y.J. and Ma, W. 2014. Microwave-assisted aqueous enzymatic extraction of oil from pumpkin seeds and evaluation of its physicochemical properties, fatty acid compositions and antioxidant activities. Food Chemistry. 147: 17-24.
11. Kalmendal, R. 2008. Hemp seed cake fed to broilers. Swedish University of Agricultural Sciences Department of Animal Nutrition and Management. pp: 4-15.
12. Kim, I.H., Kim, C.J., You, J.M., Lee, K.W., Kim, C.T., Chung, S.H. and Tae, B.S. 2002. Effect of roasting temperature and time on the chemical composition of ricegerm oil. Journal of the American oil chemist’s society, 79: 413–418.
13. Kittiphoom, S. and Sutasinee, S. 2015. Effect of microwaves pretreatments on extraction yield and quality of mango seed kernel oil. International Food Research Journal, 22(3): 960-964.
14. Koga, T. 1997. Linoleic and alpha Linolenice acids differently modify the effects of elaidic acid on polyunsaturated fatty acid metabolism and some immune indices in rats. Br. Nut. 77(4): 645-656.
15. Lee, Y.C., Oh, S.W., Chang, J. and Kim, I.H. 2004. Chemical composition and oxidative stability of safflower oil prepared from safflower seed roasted with different temperatures. Food Chemistry, 84: 1–6.
16. Malek, F. 2001. Edible fats and vegetable oils. Farhang-o Ghalam Publication. 464 p. (In Persian).
17. Mand, Ch. and Mediavilla, V. 1998. Factor influencing the yield and quality of hemp (Cannabis sativa L.) essential oil. Journal of the International Hemp Association, 5: 16-20.
18. Mandal, V., Mohan, Y. and Hemalatha, S. 2007. Microwave Assisted Extraction – An Innovative & Promising Extraction Tool for Medicinal Plant Research. Pharmacognosy Reviews, 1: 8-14.
19. Matthaus, B. 2006. Utilization of high – oleic rapeseed oil for deep-fat frying of French fries compared to other commonly used edible oils. European Journal of Lipid Science and Technology. 108: 200-211.
20. Megahad, M.G. 2001. Microwave Roasting of Peanuts: Effects on Oil Characteristics and Composition. Nahrung. 45: 255–257.
21. Mohamed, H.M.A. and Awatif, I.I. 1998. The use of sesame oil unsaponifiable matter asa natural antioxidant. Food Chemistry. 62:269-276.
22. Momeny, E., Rahmati, S. and Ramli, N. 2012.  Effect of Microwave Pretreatment on the Oil Yield of Mango Seeds for the Synthesis of a Cocoa Butter Substitute. Journal of Food Processing & Technology. 3(7): 1-7.
23. Muanda, F.N., Soulimani, R., Diop, B. and Dicko, A. 2011. Study on chemical composition and biological activities of essential oil and extracts from Steviare baudiana Bertoni leaves. LWT- Food Science and Technology. 44: 1865-1872.
24. Muenzing, K. and Zwingelberg, H. 1999. Investigations in to the processing of the hemp seeds for food .Journal Getreid. Mehl. Und. Brot. 53(3)180-186.
25. Oomah, B., Busson, M., God frey, D. and Drover, J. 2002. Characteristics of hemp (Cannabis Sativa L.) seed oil. Food Chemistry, 76: 33-43.
26. Proestos, C. and Komaitis, M., 2008. Application of microwave-assisted extraction to the fast extraction of plant phenolic compounds. Lebensm. Wiss. U. Technol. 41: 652–659.
27. Radfar, R., 2007. Review of selected countries support polities affecting the edible Oil and oilseeds sector, the abstracts of the2nd Scientific-Applicable seminar of Iranian Oilseeds & Vegetable Oils (I.O.V.O.), 75.
28. Spielmeyer, A., Wagner, A. and Jahreis, G., 2009. Influence of thermal treatment ofrapeseed on the canolol content. Food Chemistry, 112: 944–948.
29. Terigar, B.G., Balasubramanian, S., Sabliov, C.M., Lima, M. and Boldor, D., 2011.  Soybean and rice bran oil extraction in a continuous microwave system: From laboratory- to pilot-scale. Journal of Food Engineering, 104(2): 208–217.
30. Uquiche, E., Jeréz, M. and Ort, Z.J., 2008. Effect of pretreatment with microwaves on mechanical extraction yield and quality of vegetable oil from Chilean hazelnuts (Gevuina avellana Mol). Innovative Food Science and Emerging Technologies, 9: 495–500.
31. Veldsink, J.W., Muuse, B.G., Meijer, M.M.T., Cuperus, F.P., van de Sande, R.L.K.M. and van Putte, K.P.A.M. 1999. Heat pre-treatment of oilseeds: effect on oil quality. Fett/Lipid. 101(7): 244–248.
32. Wang, X., Tang, C., Yang, X. and Gao, W. 2008. Characterization, amino acid composition and vitro digestibility of hemp (Cannabis Sativa L.) proteins. Food Chemistry, 107: 11-18.
33. Yoshida, H., Tomiyama, Y., Hirakawa, Y. and Mizushina, Y. 2006. Microwave roasting effects on the oxidative stability of oils and molecular species of triacylglycerols in the kernels of pumpkin (Cucurbita spp.) seeds. Journal of Food Composition and Analysis, 19: 330-339.
34. Yoshimatsu, K., Iicla, O., and Kitazawa, T. 2004. Growth characteristics of Cannabis sativacultivated in a phytotron and in the field. Bulletin on Natural Instruction of Health Science, 122: 16-20.