سبک‌شناسی نشانه‌ها در مجموعۀ شعر «آخر شاهنامه» از اخوان ثالث

مطالعات زبان و ادبیات غنایی

مقاله 2، دوره 7، شماره 25، بهمن 1396، صفحه 23-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

سارا شفیع زاده گروسی^*

گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

سبک، شیوه‌ایی است که نویسنده یا شاعر برای بیان مفاهیم خود در اثر ادبی به کار می برد. یکی از روش‌های به دست آوردن سبک ویژه‌ی یک نویسنده یا شاعر، بررسی نشانه‌‌هایی است که در متن اثرش به کار می‌گیرد. نشانه‌هایی که سبب ایجاد تشخص سبکی می‌شود. تحلیل سبک شناسانه به روش علمی و کاربردی که به تشخیص ژانر ادبی متن و افتراق آن با آثار دیگر کمک می کند و تأیید روش نشانه‌شناسی برای دستیابی به سبک و نوع ادبی یک اثر از اهداف این تحقیق است. ما برآنیم که نشان دهیم آیا تعداد نشانه‌ها و بررسی شیوه‌های استفاده شده در به کارگیری نشانه‌ها امکان سبک شناسی و ارزش‌گذاری کیفی یک اثر را به شیوه‌ایی علمی فراهم می‌کند؟
ویژگی اصلی آثار «مهدی اخوان ثالث» توجه به زبان و ساختار ادبی متن و غلبه عنصر عاطفه و احساس است. شیوه روایت‌گونه اشعار اخوان به ویژه در مجموعه آخر شاهنامه زمینه لازم را برای بررسی ساختار روایی این مجموعه به لحاظ نوع ادب غنایی فراهم کرده است. پس از بررسی ساختار نشانه‌ها در سه شعر منتخب از این مجموعه که داری ساختار مشابهی بودند نتایج قابل تأملی در شناخت سبک شناسی نشانه‌ها به دست آمد که همگی در پی القای پیام محوری زبان و اندیشه شاعر است. این نشانه‌ها همگی در یک ساختار منسجم از موسیقی، واژگان، بیان و نحو استفاده شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

نشانه‌شناسی؛ سبک شناسی؛ ادبیات غنایی؛ روایت؛ اخوان ثالث؛ آخر شاهنامه