تأثیر اسمو‌هیدروپرایمینگ بر صفات جوانه‌زنی و رشد هتروتروفیک گیاهچه ذرت تحت تنش خشکی

تحقیقات بذر

مقاله 4، دوره 7، شماره 25، دی 1396، صفحه 35-46   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

احمد افکاری^*

استادیار گروه زراعت، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی کلیبر، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثرات پرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ذرت در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل درسال 1394 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی در چهار سطح (صفر، 4-، 8- و 12- بار) و پنج پیش تیمار شامل پلی‌اتیلن‌گلایکول با غلظتهای 5 و 10 درصد، نیترات پتاسیم با غلظتهای 1 و 2%، آب به عنوان هیدروپرایمینگ و تیمار شاهد بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی، مؤلفه‌های جوانه‌زنی شامل درصد، سرعت و شاخص میزان جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه، نسبت وزن تر و خشک ریشه‌چه به ساقه‌چه (R/S) کاهش اما متوسط مدت زمان جوانه‌زنی افزایش یافت. مقایسه میانگین‌ داده‌ها نشان داد که بیشترین طول ریشه‌چه، ساقه‌چه، گیاهچه و شاخص میزان جوانه‌زنی تحت پیش تیمار نیترات پتاسیم با غلظت 1% بدست آمد. حداکثر نسبت وزن تر و خشک ریشه‌چه به ساقه‌چه (R/S) تحت اثر متقابل تنش × پرایمینگ به ترتیب با پرایم نمودن توسط پیش تیمار نیترات پتاسیم با غلظت 1% و پلی‌اتیلن‌گلایکول با غلظت 10% حاصل شد. حداکثر درصد و سرعت جوانه‌زنی تحت اثر متقابل تنش × پرایمینگ با پرایم نمودن توسط پیش تیمار نیترات پتاسیم با غلظت 1% حاصل گردید. با توجه به نتایج مشاهده شده، بذور تیمار شده با نیترات پتاسیم 1% بهترین و موثرترین تیمار در شرایط تنش در مورد شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ذرت بود.

کلیدواژه‌ها

بیوپرایمینگ بذر؛ جوانه‌زنی؛ ذرت؛ رشد هتروتروفیک؛ نیترات پتاسیم