بررسی سیمای معشوق در شعر طاهربگ جاف

مطالعات زبان و ادبیات غنایی

مقاله 1، دوره 8، شماره 26، اردیبهشت 1397، صفحه 9-16   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مسعود باوان پوری^{* 1}؛ طیبه فدوی²؛ نرگس لرستانی³

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی، آذربایجان

²استادیار گروه ادبیات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

³دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

ادبیات غنایی، یکی از گونه‌های ادبی است که بیانگر احساسات و عواطف شخصی شاعر است و معادل قدیم آن کلمه غزل است. موضوع اصلی غزل، بیان احساسات و عواطف و ذکر جمال و کمال محبوب و معشوق و شکایت از بخت و روزگار است و به دو نوع جسمانی( عاشقانه) و روحانی( عرفانی) تقسیم می‌شود. ادبیات و زبان‌های مختلف سرشار از بیان این احساسات و عواطف در قالب شعر می‌باشد. ادبیات غنی کردی نیز به عنوان یکی از زبان‌های زنده و پویای دنیا شاهد بیان این احساسات است. یکی از این شاعران، طاهربگ جاف، شاعر اهل سلیمانیه عراق، است که در شعر خویش توجه خاصی به محبوب و معشوق زمینی داشته و به توصیف زیبایی وی پرداخته است. طاهربگ در قسمت دیگری از اشعارش به بیان سختی عشق، شکایت از محبوب، هجران محبوب و نیز درخواست مهر از وی اشاراتی نموده است. مقاله حاضر برآن است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از قسمت کردیِ دیوان اشعار طاهربگ جاف به بررسی و تبیین سیمای معشوق در شعر وی بپردازد.

کلیدواژه‌ها

ادبیات غنایی؛ غزل؛ ادبیات کردی؛ طاهربگ جاف

مراجع

1. اسکویی، نرگس (1384)، «صائب تبریزی و مکتب جمال در عرفان اسلامی»، کیهان فرهنگی، شماره 231-230، صص 76- 81.

2. پورجوادی، نصراله (1387)، بادۀ عشق: پژوهشی در معنای باده در شعر عرفانی فارسی، تهران: کارنامه.

3. پورنامداریان، تقی (1374)، سفر در مه، تهران: زمستان.

4. پورنامداریان، تقی (1380)، در سایۀ آفتاب، تهران: سخن.

5. خزانه دارلو، محمدعلی (1375)، منظومه­های فارسی، تهران: علمی و فرهنگی.

6. زرقانی، سید مهدی (1388)، «طرحی برای طبقه­بندی انواع ادبی در دوره کلاسیک»، فصلنامه پژوهش­های ادبی، سال ششم، شماره 24، صص 81- 106.

7. شمس قیس رازی، محمد (1373)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، به کوشش سیروس شمیسا، تهران: فردوسی.

8. شمیسا، سیروس (1383)، انواع ادبی، تهران: فردوسی، چاپ دهم.

9. غزالی، احمد (1359)، سوانح العشاق، به تصحیح نصراله پورجوادی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.

10. فتح­اللهی، علی (1376)، «اصطرلاب اسرار خدا»، کیهان اندیشه، شماره 71، صص 116- 127.

11. هجویری، علی بن عثمان (1389)، کشف المحجوب، تصحیح محمود عابدی، تهران: سروش، چاپ ششم.

12. همایی، جلال­الدین (1384)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: هما، چاپ بیست و سوم.