مطالعه درون شیشه‌ای اثر اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگی‌های رشدی و بیوشیمیایی سیب‌زمینی رقم آگریا (Solanum tuberosum cv. Agria )تحت تنش شوری

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقاله 1، دوره 13، شماره 50، تیر 1397، صفحه 1-12   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فرزانه فخیمی¹؛ علیرضا مطلبی آذر¹؛ فریبرز زارع نهندی¹؛ نعمت سخندان بشیر²؛ غلامرضا گوهری^{* 3}

¹گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

²گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

³گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

چکیده

تنش شوری، یک تنش محیطی است که رشد و نمو گیاهان و تولید محصولات کشاورزی از جمله سیب زمینی را در بیشتر نقاط جهان متاثر می‌سازد. این پژوهش با هدف بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات رشدی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد. برای این منظور، آزمایشی در قالب طرح‌های کاملاً تصادفی با 8 تکرار در گروه باغبانی دانشگاه تبریز به اجرا درآمد. عامل‌های آزمایش، شامل شوری در دو سطح (صفر و 70 میلی‌مول بر لیتر کلرید سدیم)، اسید سالیسیلیک در چهار سطح (صفر، 1، 10 و 100 میلی‌مول بر لیتر) بود. نتایج نشان داد که استفاده از اسید سالیسیلیک توانسته است به‌طور معنی‌داری اثرات شوری را کاهش دهد، با این وجود بالاترین طول گیاهچه در تیمار شوری در 10 میلی­مول بر لیتر اسید سالیسیلیک مشاهده شد که حاکی از اثرات مثبت تیمار در کاهش اثرات منفی تنش شوری است، با این‌حال غلظت‌های بالاتر از 10 میلی­مول بر لیتر نه تنها تاثیری در گیاهچه­ها نداشته، حتی باعث اثرات منفی شدیدی نیز گردید. همچنین فعالیت ترکیبات و آنزیم­های آنتی‌اکسیدان در تمام غلظت­های بررسی شده اسید سالیسیلیک و تنش شوری نسبت به گیاه شاهد افزایش قابل توجهی نشان داد. بررسی نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که سیب‌زمینی رقم آگریا نسبتاً به شوری حساس بوده، به گونه‌ای که کلیه صفات مورد بررسی در آزمایش تحت تأثیر اولین سطح شوری اعمال شده قرار گرفتند. همچنین کاربرد اسید سالیسیلیک با کمک به بهبود ویژگی­های رشدی و بیوشیمیایی موجب افزایش تحمل این رقم در برابر تنش شوری گردید.

کلیدواژه‌ها

اسید سالیسیلیک؛ آنزیمهای آنتی‌اکسیدان؛ سیب‌زمینی؛ شوری؛ کشت بافت؛ ویژگی‌های رشدی

مراجع

Abdul Jaleel, C., Riadh, K., Gopi, R., Manivannan, P., Ines, J., Al-Juburi, H.J., Chang-Xing, Z., Hong-Bo, S. and Panneerselvam, R. (2009) Antioxidant defense responses: physiological plasticity in higher plants under abiotic constrains. Acta Physiologia Plantarum. 31: 427-436.

Aharon, G.S., Apse, M.P., Duan, S.H., Hua, X. and Blumwald, E. (2003). Characterization of a family of vacuolar Na+/H+antiporters in Arabidopsis thaliana. Plant and Soil. 10: 245–256.

Ashraf, M. and Foolad, M.R. (2007) Roles of glycine betaine and proline in improve plant abiotic stress resistance. Environmental and Experimental Botany. 59:206-216.

Bai, Y., Kissoudis, C., Yan, Z., Visser, R. and Van der Linden, G. (2017). Plant behaviour under combined stress: tomato responses to combined salinity and pathogen stress. The Plant Journal. 93(4): 781-793.

Bandeoglu, E., Egidogan, F., Yucel, M. and Avni Oktem, H. (2004). Antioxidant responses of shoots and roots of lentil to NaCl- salinity stress. Plant Growth Regulation. 42:69-77.

Beyer Wayne, F. and Fridovich, I. (1987). Assaying for superoxide dismutase activity: some large consequences of minor changes in conditions. Analytical Biochemistry. 161: 559-566.

Brand-Williams, W., Cuvelier, M.E.  and Berset, C. (1995). Use of free radical method to evaluate antioxidant activity. LWT- Food Science and Technology. 28(1):25-30.

Brauner, F., Sebela, M., Snegaroff, J., Pec,P. and Meunier, J.C. (2004). Pea seedling amino aldehyde dehydrogenase: primary structure and active site residues. Plant Physiology and Biochemistry. 41:1-10.

Duman, F., Aksoy, A., Aydin, Z. and Temizgul, R. (2011) Effects of Exogenous Glycine betaine and Trehalose on Cadmium Accumulation and Biological Response of an Aquatic Plant. Water Air and Siol Pollution. 217:545-556.

FAOSTAT. (2016). FAOSTAT - Food and Agriculture Organization of the United Nations. Retrieved from http://faostat3.fao.org/faostat-gateway/go/to/ download/Q/QC/E

 Farooq, M., Aziz, T., Barsa, S.M.A., Cheema, M.A. and Rahman, H. (2008) . Chiling tolerance in hybrid maze induced by priming whit salicylic acid. Crop Science. 194:161-168.

Grieve, C.M. and Grattan, S.R. (1983). “Rapid assay for determination of water Soluble quaternary ammonium communion”. Plant and Soil. 70:303-307.

Hayat, Q., Hayat, Sh., Irfan, M. and Ahmad, A. (2010). Effect of exogenous salicylic acid under changing environment: A review. Environmental and Experimental Botany. 68:14-25.

Han, H.S. and Lee, K.D. (2005). Plant growth promoting rhizobacteria effect antioxidant status. Research Journal of Agriculture and Biological. 1(3):210-215.

Kang, G. (2003). Salicylic acid Change activities of H₂O₂ Metabolizing enzymes and increase the chilling tolerance of banana seedling. Environmental and Experimental Journal of plant physiology. 540:101-105.

Jayakannan, M., Bose, J., Babourina, O., Rengel, Z. and Shabala, S. (2015). Salicylic acid in plant salinity stress signalling and tolerance. Plant Growth Regulation. 76(1):25-40.

Mahajan, S. and Tuteja, N. (2005). Cold salinity and drought stresses: an overview. Arch. Biochem Biophs.   444:139 -158.

Manchanda, G. and Garg, N. (2008). Salinity and its effects on the functional biology of legumes. Acta Physiology Plantarum. 30:595-618.

Mazen, A. (2004). Accumulation of four metals in tissues of Corchorus olitorius and possible mechanisms of their tolerance. Biologia Plantarum. 48(2): 267-272.

Munoz-Clare's, R.A., Diaz Sanchez, A.G., Gonzalez- Seguura, L. and Montiel, C. (2010). Kinetic and structure features of betaine aldehyde dehydrogenase: Mechanistic and regulatory implication. Archives of Biochemistry and Biophysics. 49(3):71-81.

Munns, R. and Tester, M. (2008). Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review of Plant Biology. 59: 651-681.

Mittova, V., Guy, M., Tal, M. and Volokita, M. (2004). Salinity up-regulates theanti oxidative system in root mitochondria and peroxisomes of the wild salt tolerant tomato species Lycopersicon pennellii. Journal Experimental Botany. 55: 1105-1113.

Mitter, R. (2003). Oxidative stress antioxidants and stress tolerance. Journal of Plant Physiology. 7(9):405-410.

Nasibi, F., Manochehri Kalantari, Kh. and Khodashenas, M. (2010). Effect ofsodium nitroprusside (SNP) on some biochemical characteristics of tomatoseedlings (Lycopersicum esculentum) under drought stress. Journal of Agricultural Science and Nature Resource. 16: 2. 16.

Nakaono, Y. and Asada, K. (1981). Purification of ascorbat peroxidase in Spinach Chloroplast: in inactivation in ascorbat- depleted medium and reactionation monode ascorbat radical. Plant cell Physiology. 28:131-140.

Navarro, J.M., Flores, P., Garrido, C. and Martinez, V. (2006). Changes in the contents of antioxidant compounds in pepper fruits at different ripening stage, as affected salinity. Food Chemistry. 96: 66-73.

Noreen, S., Ashraf, M., Hussain, M. and Jamil., A. (2009). Exogenous application of salicylic acid enhances antioxidative capacity in salt stressed sunflower (Helianthus annuus L.) plants. Pakistan Journal of Botanical Sciences. 41(1): 473-479.

Niu, X., Bressan. R.A., Hasegawa, P.M. and Pardo, J.M. (1995). Ion Homeostasis in NaCl stress environments. Physiologia Plantarum. 109: 735–742.

Rasouli, D. (2015). The effects of manganese and salicylic acid on gene expression menthol piperita by Real time PCR. University of Zabol, Iran.

Sairam, R.K. and Tyagi, A. (2004). Physiology and molecular biology of salinity stress tolerance in plants. Current Science. 86:407-421

Seckin, A., Turkan, I, Seckmen, A.H. and Ozfidan, C. (2010). The role of antioxidant defense systems at   differential salt tolerance of Hordeum marimum Huds And Hordeum vulgar L. Environmental and Experimental Botany. 69:76-85.

Soland, S.F. and Laima. S.K. (1999). Phenolics and cold tolerance of Brassica napus. Plant Agriculture. 1: 1-5.

Sunker, R., Chinnusamy, V., Zhu, J. and Zhu, J.K. (2007). Small RNAs as big players in plant abiotic stress responses and nutrient deprivation. Trends in Plant Science. 12: 301-309.

Shakirova, F.M. and sahabutdinov, D.R. (2003). Changes in the hormontel status of wheat seedling induced by salicylic acid and salinity. Plant Science. 164: 317-322.

Taguchi, G., Yazawa, T., Hayashida, N. and Okazaki, M. (2001). Molecular cloning and heterologous expression of novel glucosyltransfrases from tabacco cultured cells that have broad substrate specifieity and are induced by salicylic acid and auxin European. Journal of Biochemistry. 268: 4086-4094.

Upadhyaya, H.C.P, Akula, N., Young, K.E., Chun, S.C., Kim, D.H. and Park, S.W. (2010). Enhanced ascorbic acid accumulation in transgenic potato confers tolerance to various abiotic stresses. Biotechnology Letter. 32: 321-330.

Yang, T., Zong, L., Hongbo, S.H. and Feng, D. (2006). Effect of water deficits on the activity of antioxidative enzyme and osmoregulation among three different geno type of Radix at seedling stage. Physiology and Biochemistry. 60:9-65.

Zarinkamar, F., Abdollazadeh Zaviehjak, A., Sharifi, M. and Behmanesh, M. (2013). Effect of salicylic acid in flavonoids, apigenin, anthocyanin and carbohydrate in Mutricaria. Journal of Plant Biology. 17: 66-72.

Zhou, Y.D., Aspinall, D. and Yang, Z.M. (2007). Metabolism adaptation to mercury- induced oxidative stress in roots of Medicago sativa L. Journal of Inorganic Biochemistry. 101: 1-9.