تأثیر سطوح مختلف کود شیمیایی نیتروژن، کود مرغی و کمپوست زباله شهری بر عملکرد و کیفیت دانه ذرت شیرین

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 8، دوره 10، شماره 33، شهریور 1397، صفحه 79-89   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد جواد فریدونی¹؛ عیسی مقصودی²؛ علی مجاب قصرالدشتی²؛ یعقوب بهزادی^{* 1}

¹دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

²دانشجوی دکتری بوم‌شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کودی بر عملکرد کمی و کیفی دانه ذرت شیرین، آزمایشی در شهرستان مرودشت در سال 1392 به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل منابع مختلف کودی 1) 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، 2) 300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، 3) 8 تن کود مرغی در هکتار، 4) 24 تن کمپوست زباله شهری در هکتار، 5) 150 کیلوگرم نیتروژن خالص + 2 تن کود مرغی در هکتار، 6) 100 کیلوگرم نیتروژن خالص + 4 تن کود مرغی در هکتار، 7) 150 کیلوگرم نیتروژن خالص + 6 تن کمپوست زباله شهری در هکتار، 8) 100 کیلوگرم نیتروژن خالص + 12 تن کمپوست زباله شهری در هکتار و 9) شاهد (بدون کود) بود. نتایج نشان داد که تأثیر سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای بر عملکرد دانه کنسروی، علوفه‌تر و عملکرد بیولوژیک و همچنین میزان نیتروژن، فسفر و پتاسیم دانه معنی‌دار گردید. بیشترین عملکرد دانه کنسروی (931 گرم بر مترمربع)، علوفه تر (2376 گرم بر مترمربع) و عملکرد بیولوژیک (4554 گرم بر مترمربع) از تیمار 100 کیلوگرم نیتروژن خالص + 4 تن کود مرغی در هکتار به‌‌دست آمد. همچنین بیشترین میزان نیتروژن ( 27/2 درصد) و فسفر (42/0 درصد) دانه به‌ترتیب در تیمار 300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و 8 تن کود مرغی در هکتار مشاهده گردید. استفاده از کودهای مرغی به ‌صورت تلفیقی با کودهای شیمیایی، می‌تواند روش مناسبی جهت کاهش مصرف کودهای شیمیایی در راستای افزایش عملکرد کمی و بهبود کیفیت ذرت شیرین باشد.

کلیدواژه‌ها

عملکرد دانه کنسروی؛ عناصر پرمصرف؛ کود آلی؛ نیتروژن

مراجع

سرمدنیا، غ. ح. و ع. کوچکی. 1382. فیزیولوژی گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 467 صفحه.

علیزاده، پ. و س. فلاح. 1391. اثر قطع آبیاری و کوهای نیتروژن دار بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت علوفه‌ای. فن‌آوری تولیدات کشاورزی. جلد 12، شماره 2: 37-25.

فریدونی، م. ج.، ه. فرجی و ح. ر. اولیایی. 1392. تأثیر پساب شهری تصفیه شده و نیتروژن بر عملکرد کمی، کیفیت دانه ذرت شیرین و برخی ویژگی‌های خاک در منطقه یاسوج. نشریه دانش آب و خاک. جلد 23، شماره 3: 56-43.

حمیدی، آ.، ا. قلاوند، م. دهقان شعار، م. ج. ملکوتی و ر. چوگان. 1385. اثرات کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه بر عملکرد ذرت علوفه ای. نشریه پژوهش و سازندگی. جلد 19، شماره 1: 16 - 22.

مختارپور، ح.، ر. بهمرام و ص. زیادلوگلستان. 1380. دستورالعمل‌های فنی کاشت محصولات زراعی و باغی در استان گلستان. انتشارات مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان.

ملکوتی، م. ج.، ف. مشیری و م. ن. غیبی. 1384. حد مطلوب غلظت عناصر غذایی در خاک و برخی محصولات زراعی و باغی. نشریه‌ی فنی 405. موسسه‌ی تحقیقات خاک و آب تهران.

فلاح، س.، ا. قلاوند، د. قنبریان و ع. یدوی. 1388. اثر مقدار و نحوه اختلاط کود مرغی با خاک بر برخی خصوصیات خاک و عملکرد گیاه ذرت. آب و خاک. جلد 23، شماره 3: 87-78.

مقصودی، ع.، ا. قلاوند و م. آقاعلیخانی. 1393. تأثیر سطوح مختلف کودی (آلی، شیمیایی و زیستی) بر صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه ذرت هیبرید سینگل-کراس 704. نشریه زراعت (پژوهش و سازندگی). شماره 104: 135-129.

منتظری، ع  و م. ج. ملکوتی. 1382. تاثیر کمپوست بر صفات کمی و کیفی محصول آفتابگردان، چغندر قند و گندم در یک دوره تناوب زراعی. مجموعه مقالات سومین همایش ملی توسعه کاربرد مواد بیولوژیک و استفاده بهینه از سم و کود در کشاورزی. موسسه تحقیقات اصلاح بذر و نهال، کرج، ایران.صفحه 59.

Abbasi, M. K., A. Khaliq, M. Shafiq, M. Kazmi and I. Ali. 2010. Comparative effectiveness of urea N, poultry manure and their combination in changing soil properties and maize productivity under rainfed conditions in northeast Pakistan. CJO. 46: 211-230.

Abdel-Sabour, M. F and M. A. Abo El-Seoud. 1996. Effect of organic waste compost addition on seasame growth, yield and chemical composition. Environ Agric Eco. 60: 157-164.

Alizade, P., S. Fallah and F. Raeisi. 2012. Potential N mineralization and availability to irrigated maize in a calcareous soil amended with organic manures and urea under field conditions. ijpp. 6: 493-512.

Ayeni, L. S. and M.T. Adetunji. 2010. Integrated application of poultry manure and mineral fertilizer on soil chemical properties, nutrient uptake, yield and growth omponents of maize. Nat Sci. 8(1): 60-67.

Azeez, J. O and W. Van Averbeke. 2010. Nitrogen mineralization potential of three animal manures applied on a sandy soil. j.biortech. 101: 5645-5651.

Bar-Tal, A., U. Yermiyahu, J. Beraud, M. Keinan, R. Rosenberg, D. Zohar, V. Rosen and P. Fine. 2004. Nitrogen, phosphorus and potassium uptake by wheat and their distribution in soil following successive, annual compost applications. J Environ Qual. 33(5):1855-65.

Bremner, J. M. 1996. Nitrogen total. In: Sparks D.L. (Ed.) Methods of soil analysis. Part 3. Chemical methods. SSSA Book Ser. SSSA and ASA, Madison, USA.

Cheema, M. A., W. Farhad, M. F. Saleem, H. Z Khan, M. A. Vahid, F. Rasul and H. M. Hammad. 2010. Nitrogen management strategies for sustainable maize production. Crop Environ. 1(1): 49-52.

Farhad, W., M. F. Saleem, M. A. Cheema and H. M. Hammad. 2009. Effect of  poultry manure levels the productivity of spring maize (Zea mays L.). JAPS. 19(3): 122-125. 

Ghos, B. C. and R. Bhat. 1998. Environmental hazards of nitrogen loading in wetland rice fields. Environmental Pollution. 102: 123–126.

Jones, J. R., J. B. Wolf and H. A. Mills. 1991. Plant analysis: A practical sampling, preparation, analysis and interpretation guide. Micro and Macro publishing Inc. Athens, Georgia.

Kholdebarin, B. and H. Eslamzade. 2002. Mineral Nutrition of higher Plant. Shiraz Uni. 432 p.

Kochaki, A. and G. Khalghani. 1998. Sustainable Agriculture in Mediterranean Region. Mashhad Univ. Pub.119 p.

Mooleki, S. P., J. J. Schoenau, J. L. Charles and G. Gwen. 2004. Effect of rat, frequency and incorporation of feedlot cattele manure on soil nitrogen availability crop performance and nitrogen use efficiency in east-central Saskachwan. Can. J. Soil Sci. 84: 199-210.

Morshed, R. M., M. M. Rahman and M. A. Rahman. 2008. Effect of Nitrogen on seed yield, protein content and nutrient uptake of soybean (Glycine max L). J. Agric. Rural. Dev. 6(1,2): 13-17.

1-1  Murty, M. G. and J. K. Ladha. 1988. Influence of Azospirillum inoculation on the mineral uptake and growth of rice under hydroponic conditions. Int. J. Agric. Biol.108: 281-285.

Oktem, A., A. G. Oktem and H. Y. Emeklier. 2010. Effect of nitrogen on yield and some quality parameters of sweet corn. J. Boil. Fertile. Soils. 41: 832-847

Parmar, D. K. and A. K. Sharma. 1998. Integrated nutrient supply system for DPPG8, Vegetable pea (Pisum sativum var aravense) in dry temperature zone of himachal pradesh. India. J. agr. Sci. 68: 247-253.

Perucci, P. 1990. Effect on the addition of municipal solid waste compost on microbial biomass and enzyme activities. J. Boil. Fertile. Soils. 10:221-226.

Smith, R., J. Aguiar and J. Caprile. 2004. Sweet corn production in California. Http: //Anrcatalog, Ucadavis, Edu.

Zebarth, B. J., R.W. Shcard and J. Howblin. 1992. Influence of rate and timing of nitrogen fertilization application on yield and quality of hard red Winter Wheatin Ontario. CJPS. 72: 13-19.