اثرات باقیمانده سدیم کربنات آب آبیاری بر عملکرد و فعالیت نشانگرهای شیمیایی در ارقام جو پاییزه.

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 20، دوره 10، شماره 33، شهریور 1397، صفحه 223-231   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمدرضا دادنیا^*

استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر باقیمانده سدیم کربنات آب آبیاری بر گیاه جو (Hordeum vulgare) و فعالیت نشانگرهای شیمیایی، طرحی به صورت کرت یکبارخرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج درسال 1392 اجرا شد. در این آزمایش ارقام جو شامل والفجر و ارس در کرت اصلی و تیمار آبیاری شامل مقادیر مختلف باقیمانده سدیم کربنات در آب آبیاری در چهار سطح (شاهد، 1، 2 و3 میلی اکی والان بر لیتر) در کرت فرعی قرار گرفت. در این آزمایش صفاتی از قبیل عملکرد دانه، وزن هزار دانه و میزان نشانگرهای شیمیایی شامل مالون دی آلدئید، دی تیروزین و دی هیدروکسی گوآنوزین ارزیابی شد. بررسی نتایج نشان داد اختلاف معنی داری در تیمارهای سدیم کربنات آب آبیاری و عملکرد در سطح یک درصد وجود داشت به طوری که مقایسه میانگین تیمارها بیانگر کاهش 3/41 درصدی عملکرد دانه در مقادیر بالای سدیم کربنات نسبت به شاهد بود. نتایج نشان داد که سطح فعالیت نشانگرهای شیمیایی به شدت تحت تاثیر سدیم کربنات آب آبیاری بود و موجب افزایش آنها شد. به طورکلی، در این آزمایش رقم والفجر مقاوم تر به میزان بالاتر سدیم آب آبیاری شناخته شد. بر این اساس می توان از میزان نشانگرهای شیمیایی جهت گزینش ارقام مقاوم به شوری آب آبیاری استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

دی تیروزین؛ دی هیدروکسی گوآنوزین؛ شوری آب؛ مالون دی آلدئید

مراجع

ایلیکایی، م. ن.، د. حبیبی، ف. پاک نژاد و د. فتح الله طالقانی. 1392. اثرات آب آبیاری شور بر مارکرهای شیمیایی در ارقام مختلف جو. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. مجله زراعت و اصلاح نباتات ایران. 6 (2): 39-30.

حبیبی، د.، س. عروج نیا و ع. ر. پازکی.1391. بررسی تغییرات گونه های اکسیژن فعال و عملکرد در ژنوتیپ های مختلف جو تحت شرایط تنش شوری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. مجله زراعت و اصلاح نباتات. 8 (5): 55-44.

نجفیان، گ.، م. جلالی کمالی و ج. عظیمیان. 1392. اثر شوری بر ارقام تجاری جو کشت شده در ایران. نشر آموزش   کشاورزی. مجله آموزش و تحقیقات کشاورزی. 3 (6): 79-67. 

 Agca, C.A., M. Tuzcu and K. Sahin. 2014. Sodium of irrigation water via regulating malon dialdehyde and signaling in barley. J. Chem. Toxicol. 68: 155-166.     

Beuchat, L.R., F. Fanning and H. Kuile. 2013. Reactive oxygen activity concern as vehicles of environmental stresses. J. Crop Protec. 75(3): 202-214. 

Biard, C., D. Gil, F. Karadas and C.N. Spottiswoode. 2012. Maternal effects mediated by irrigation water and the evolution of dehydration signals in barley. Natural J. 69: 538-548.                        

Bogdanov, M.F. and M.B. Bical. 1999. A carbon column based LCEC approach to routine 8-oH-dg measurements in biological matrices. Free Radical Medical. 27: 643-666.

Buhler, A.G., D.R. Heldman and B.P. Marks. 2015. Evaluation of salt stress in controlling reactive oxygen on barley. Apply Crop Stress. 52(3): 478-501.

Casas-Grajales, S., and P. Muriel. Chemical markers in response to saline soils in barley genotypes. World J. Chem. Stress. 8: 166-175.

Couloigner, F., M. Jlali, and P.A. Geraert. 2015. Sodium deposition kinetics of different saline water sources in barley. Water Sci. 75: 314-322.

Deeming, D.C. and T.W. Pike. 2013. Barley growth and markers provision in saline soils. Biol.Chem. 10(4): 550-561.

Delezie, E., M. Rovers, A. Vander, A. Ruttens and L. Segers. 2014. Comparing responses to different sodium sources and dosages of carbohydrates in soils. Soil Sci. 93: 215-223.         

FAO. 2014. Classiffication of cereal zones in the world pp.43-60.

Fisinin, V.I. and P.F. Surai. 2013. Immunity in sodium banding with proteins: from theory to practical aspects of markers destruction. Russian Sci Biol. 16: 127-136.

Harris, L.J., A.R.Uesugi, S. Abd and K.L. McCarthy.  2015. Oxidative damage on barley kernels in saline water treatments. Food Res. 46 (3): 760-772.

Jing, C.L., Dong, X.F. and J.M. Tong. 2015. Comparative study of saline water on malon dialdehyde activity and sodium status in barley. Chemical Sci. 75: 740-751. 

Keppler, S., S. Bakalis, C.E. Leadley and P.J. Fryer. 2015. A systematic study of chemical markers in a vibrating apparatus used for saline processing in barley. Innov. Food Sci. 48: 334-343. 

Khatoon, A., M. Zargham Khan, A. Khan and I.  Javed. 2013. Destruction of RNA induced toxic effects by sodium and 8-oH-dg. J. Toxicol. 9: 78-91. 

Loss, S. P. and K. H. M. Siddique. 2011. Morphological and physiological traits associate with CaSo4 in solonetz soils. Adv. Agron. 301: 881-889.

Madrigal-Santill, E., E. Madrigal-Bujaidar and I. Sumaya. 2014. Review of markers with protective effects in barley. World J. Chem. 19: 189-205.

Marri, V. and H. Richner. 2014. Sodium carbonate role on markers in barley. Oecologia. 169: 445-452.

Miller, T. and P. Smith. 2012. Effects of sodium on genes of malondialdehyde in response to water deficit stress. Plant Physiol. 514: 335-350.

Müller, W., J. Vergauwen, M. Eens and J.D. Blount. Environmental effect the shape of oxygen transfer in barley tissues. Front Biol. 12: 849-861.

Neetoo, H. and H. Chen. 2011. Individual and combined application of saline water with high hydrostatic pressure to activate markers on barley seeds. Food Microbiol. 28(1): 119-127.

Shimada, K., C.J. Jong and S.W. Schaffer. 2015. Role of ROS production and sodium in markers activity of barley. Adv. Medical Biol. 579: 188-197.

Steven, H. and M.H. Sidney. 2006. Markers as measured by liquid chromatography separation of malondialdehyde  tiobarbituric acid. Eline Chem. 145: 546-562.

Tarique, T.M., S. Yang, Z. Mohsina and G. Chen. 2014. Identification of genes in regulatory mechanism of markers in barley. Genetic Res. 27: 498-509.

Xiao, X., D. Yuan, Y.X. Wang and X.A. Zhan. 2015. The effects of sources of different maternal sodium of soil on malondialdehyde stressed in barley. Biol. Trace Res. 25: 602-615.   

Zaharieva, T. B., Y. Gogorcena and J. Abadía. 2011. Dynamics of metabolic responses to sulphate and sodium carbonate in cereals. Plant Sci. 25: 613–623.                 

Zwer, P.K. and  B. Klepper. 2012. Markers activity due to sulphate, carbonate and P in crops. Crop Sci. 210: 1905-1911.