تأثیر پیش تیمار اسید سالسیلیک بر خصوصیات جوانه‌زنی بالنگو شیرازی (Lallemantia royleana) تحت تنش خشکی

تحقیقات بذر

مقاله 5، دوره 8، شماره 27، شهریور 1397، صفحه 38-48   

نویسندگان

خدیجه احمدی^{* 1}؛ عاطفه شجاعیان²؛ طاهره کریمی¹؛ زهره حاجی برات³

¹کارشناسی‌ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

²1کارشناسی‌ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

³دانشجوی دکتری، گروه علوم و فناوری زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

تنش خشکی از مهم­ترین عوامل ایجاد اختلال در رشد و نمو گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک، به­ویژه در مرحله جوانه­زنی، می­باشد. بدین منظور آزمایشی تحت عنوان بررسی پرایمینگ بذر با هورمون سالسیلیک اسید بر ویژگی­های جوانه­زنی گیاه دارویی بالنگو شیرازی تحت تنش خشکی (پلی اتیلن گلایکول 6000) در آزمایشگاه زراعت دانشگاه شاهد در سال 1395 انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل هورمون سالسیلیک اسید در سه سطح (صفر (آب مقطر)، 5/0 و 1 میلی­مولار) و تنش خشکی در چهار سطح (صفر، 3-، 6- و 9- بار) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد و سرعت جوانه­زنی، میانگین مدت زمان و ضریب سرعت جوانه­زنی، متوسط جوانه­زنی روزانه، شاخص بنیه گیاهچه، طول ریشه‌چه، ساقه­چه و نسبت بین آن­ها، وزن تر ریشه­چه، وزن تر ساقه­چه و وزن خشک گیاهچه بود. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، پرایمینگ سالسیلیک اسید، تنش خشکی و اثر متقابل صفات تأثیر معنی­داری (P<0.01) نشان دادند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی خصوصیات جوانه­زنی و پارامترهای رشد گیاه بالنگو کاهش یافت و کاربرد سالسیلیک اسید باعث افزایش ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه شد. در تنش 9- بار، گیاه بالنگو شیرازی توانست جوانه بزند و زنده بماند ولی خصوصیات جوانه­زنی بذر و رشد گیاهچه کاهش چشمگیری نسبت به شرایط کنترل داشت. در بین سطوح پیش تیمار سالسیلیک اسید، سطح یک میلی‌مولار دارای بیشترین درصد جوانه‌زنی در تنش 9- بار بود.
 

کلیدواژه‌ها

اسید سالسیلیک؛ بالنگو؛ بنیه گیاهچه؛ پلی اتیلن گلایکول؛ درصد جوانه‌زنی