سیاست‌گذاری رسانه‌ای آمریکا علیه روسیه؛ هالیوود، جنگ سرد نوین و احیای روسیه هراسی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 4، دوره 10، شماره 36، آبان 1397، صفحه 76-100   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

بشیر اسماعیلی¹؛ سید حسن ملائکه^{* 2}

¹استادیار روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

²استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

چکیده

چکیده
در طول دوران جنگ سرد، علاوه بر رقابت تسلیحاتی و ایدئولوژیک میان آمریکا و شوروی که با موازنه قوای مبتنی بر بلوک‌بندی‌های آن دوره توأم بود، ایالات متحده توانست با بهره‌مندی از برتری در تولیدات فرهنگی؛ به‌ویژه در قالب سینمای هالیوود، قدرت نرم خود را از طریق جنگ رسانه‌ای و بازنمایی فرهنگی پیش ببرد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، رفته‌رفته تمرکز جنگ رسانه‌ای آمریکا از کمونیسم به اسلام و خاورمیانه تغییر جهت داد. این روند پس از وقوع حوادث 11 سپتامبر تشدید شد و موجی از محصولات فرهنگی با محتوای اسلام‌ هراسی تولید شد؛ اما همزمان با بسط دوباره نفوذ روسیه در بعضی از نقاط جهان و شکل‌گیری موازنه‌های جدید قدرت که پاره‌ای از صاحبنظران از آن به جنگ سرد نوین تعبیر می‌کنند ، به نظر می‌رسد جنگ رسانه‌ای آمریکا علیه این کشور مجدداً در حال فعال شدن است. پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا تحولات در روابط خارجی آمریکا با روسیه، بر سیاست‌گذاری رسانه‌ای ایالات‌متحده علیه روسیه تأثیرگذار بوده است؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در واکنش به توفیقات روسیه در نقاط استراتژیک جهان؛ اهداف سیاست‌گذاری رسانه‌ای آمریکا پس از یک دوره تمرکز بر اسلام‌هراسی و بازنمایی علیه مسلمانان، درحال چرخش به سوی روسیه‌هراسی است. روش تحقیق در این مقاله بر پایه روش تفسیری و مقایسه‌ای است.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: سیاست‌گذاری رسانه‌ای؛ هالیوود؛ ایالات متحده آمریکا؛ روسیه؛ جنگ سرد نوین

مراجع

منابع

آدورنو، تئودور و هورکهایمر، ماکس .(1384). دیالکتیک روشنگری، ترجمه مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران: نشر گام نو.

اسماعیلی، بشیر .( 1395). چگونه آمریکا از صنعت سینما استفاده می‌کند؟ هالیوود علیه کمونیسم، وب‌سایت دیپلماسی ایرانی، تاریخ انتشار: شنبه 9 بهمن 1395، قابل دسترس در: http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1966189

افتخاری، اصغر .(1382). «اثبات‌گرایی پیچیده؛ روایت نوین آمریکایی از اثبات‌گرایی سنتی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، مسلسل 20 (تابستان)، صص 382-361.

پالی، مارشا .( 1366). «جنگ سرد در سینمای آمریکا»، مترجم: ت. تهرانچیان، کیهان فرهنگی، ش 45.

پاورز، جان .( 1381). «رفیق بیگلو از شما بعید بود؛ یا چگونه هالیوود یاد گرفت از ترس دست بردارد و روس‌ها را دوست بدارد». نشریه نقد سینما، ش 36.

تاراجی، منصور .( 1384). «جهان در بیم و امید جنگ سرد 1948-1991»، ماهنامه گزارش (آبان)، ش 168، صص 19-16.

توسلی رکن‌آبادی، مجید و بشیر اسماعیلی .( 1392). «بررسی جایگاه سینمای هالیوود در دیپلماسی رسانه‌ای آمریکا؛ بازنمایی، هژمونی و پیشبرد اهداف سیاست خارجی»، فصلنامه سیاست تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، دانشگاه آزاد واحد شهرضا، ش16، صص 141-117.

جمادی، سیاوش .( 1388). «صنعت فرهنگ و رسانه‌های تکنیکی»، ماهنامه حکمت و معرفت، ش 4.

حاجی مینه، رحمت .(1393). «بررسی نقش رسانه‌ها در روابط بین‌الملل؛ کارگزاران دولتی یا بازیگران بین‌المللی»، فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، ش 23، صص 156-133.

خبرگزاری دویچه وله .( 2017). «نمایش یک فیلم هالیوودی در روسیه ممنوع شد»، تاریخ انتشار: 17 مارچ، قابل دسترس در: http://p.dw.com/p/1FA9E

خبرگزاری ایسنا .(1394). «روس‌ها نمایش فیلم هالیوودی را ممنوع کردند»، کد خبر: 94013012098، تاریخ انتشار: 30 فروردین، قابل دسترس در:

http://www.isna.ir/news/94013012098/ 

سلطانی‌فر، محمد .(1391). «حقوق بین‌الملل، رسانه‌ها، صلح و امنیت بین‌المللی»، دانشنامه حقوق و سیاست، ش 18 (پاییز و زمستان)، صص 79-61.

شهبازی، عبدالله .( 1382). «سیا و جنگ سرد فرهنگی». نشریه سیاحت غرب، ش 1، صص38-31.

فیروزی، هادی .(1396). «ردپای هالیوود در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی»، روزنامه شرق، ش ۲۹۳۵، یکشنبه ۲۲ مرداد، قابل دسترس در:

http://www.sharghdaily.ir/Modules/News/PrintVer.aspx?Src=Main&News_Id=138343

کاوش، حبیب .(1388). فریب بزرگ، تهران: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی.

سید حسن ملائکه، الاهیات سیاسی، چارچوبی برای فهم رابطه دین و سیاست، پژوهشنامه علوم سیاسی، پاییز .1392

وب‌سایت سینما پرس .( 1393). «پوتین: «روسیه‌هراسی» پروژه جدید هالیوود است/ فشار به اوباما برای حذف تحریم‌های جهانی»، کد خبر: 55736، تاریخ انتشار: جمعه ۴ مهر، قابل دسترس در:          http://cinemapress.ir/news/55736

 

وب‌‌‌سایت مشرق نیوز .( 1392). «دشمن سینمایی: روسیه‌هراسی در فیلم‌های هالیوود»، کد خبر: 294457، تاریخ انتشار: ۲۵ اسفند. قابل دسترس در: http://mshrgh.ir/294457

هایم، مایکل .(1390). متافیزیک واقعیت مجازی، ترجمه سروناز تربتی، تهران: نشر رخداد نو.

Craig ,Geoffrey( 2004), The Media, Politics and Public Life. Australia: Allen & Unwin.

Dayer, Richard( 2005), "White, in Film Theory: Critical Concept" in Media and Cultural Studies, Vol. 3, Routledge.

DIA (Defense Intelligence Agency)(2017), Russia Military Power Report (2017); Building a Military to Support Great Power Aspirations. available at: www.dia.mil/Military-Power-Publications 

Kamalipour, Yahya R( 2000), Media Image of Arabs, Muslims and the Middle East in the United States. In Leo A. Gher & Hussein Y. Amin (Ed.), Civic Discourse and Digital Age Communications in the Middle East. (pp. 55-70). Ablex Publishing Corporation.

Poole, Elizabeth and Richardson, John E( 2006), Muslems and News Media. I.B. Tauris and Co Ltd.

Rosen, Stanley( 2011), "The Use of Film for Public Diplomacy: Why Hollywood Makes a Stronger Case for China". PDiN Monitor. Vol. 2 (5 (May-June). Available at: http://uscpublicdiplomacy. org/ pdin_monitor_ article/use-film-public-diplomacy-why-hollywood-makes-stronger-case-china 

Russophobia bulletin(2014), "Russophobia Bulletin 2014". avilable at: http://www.softpanorama.org/Skeptics/Political_skeptic/Fighting_russophobia/Bulletin/russophobia_bulletin2014.shtml. (Last modified: May, 01, 2017)

Stromback, Jasper, Adam Shehata and Daniela Dimitrova( 2008),Framing the Mohammad Cartoons Issue: A Cultural Comparison of Swedish and US press. Global Media Communication.

The Guardinan website(2014), "Putin Condemns Western Hypocrisy as He Confirms Annexation of Crimea". Tuesday 18 March 2014. https://www.theguardian.com/world/2014/mar/18/crimea-putin-condemns-western-hypocrisy-annexation

Tsygankov, Andrei p(2009), Russophobia: Anti-Russian Lobby and American Foreign Policy. US: Palgrave Macmillan.