شعر و منشأی آن در ادبیات جهان

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 6، دوره 4، شماره 14، مرداد 1389، صفحه 101-119   

نویسنده

محمّد فرهمند

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد اردبیل

چکیده

برای شناخت کیفیّت حالات نفسانی شاعر و فضای ذهن و خیال او، بحث دربارة منشأی پیدایش شعر، نکتة جالب و قابل اهمیّتی است. اعتقاد به این نکته که هر هنری، آبشخور و محلّ تغذیة خاصّ خود را داشته، از اندیشه‌های بنیادین در حوزة مباحث هنری در غرب و شرق بوده است. تحلیل مضامین آفرینش‌های هنری در ساختار فکری شاعران و ارتباط‌دادن آن با دنیای بیرون، درگرو شناخت فضایی است که شاعر در آن فضا تحت تأثیر عوامل مختلف به دریافتی می‌رسد که پیکرة هنری اثر خود را مفصل‌بندی می‌کند. در مقاله حاضر، مسئلة «الهام» و جایگاه آن در خلاقیّت هنری، که در ادبیات جهان با عناوین مختلف نبوغ، ذوق و جذبه، الهة شعر، جنّ و شیطان، تابعه، همزاد و... از آنها یاد شده بررسی شده است. 

کلیدواژه‌ها

شعر؛ الهام؛ استمداد؛ الهه و شیطان؛ ذهن؛ خیال؛ آفرینش‌های هنری