نظریه انسان کامل در مکتب ابن عربی و مولوی

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 9، دوره 4، شماره 14، مرداد 1389، صفحه 159-185   

نویسنده

محبوبه مونسان

عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز

چکیده

انسان کامل مثل اعلای الهی و آیت کبرای او است که بر صورت حق آفریده شده و کلید معرفت است. از نظر ابن عربی، انسان ثمرة وجود و کمال عالم کونی و غایت حرکت وجودیه و ایجادیه است. اول است به قصد، آخر است به ایجاد. قلب انسان کامل، آیینة تجلیات ذاتیه و اسمائیه است. از نظر مولانا، کاملان، نایب حق‌اند در روی زمین و سایه و ظل اویند. مرآة حق و آیة تمام‌نمای هستی که رابطه اش با حق بی‌واسطه است و از این جهت روح و دل عالم است. در این تحقیق، نظرهای این دو عارف بزرگ دربارة انسان کامل بررسی و درطی آن، اشتراکات و افتراقات آنها روشن شده است.

کلیدواژه‌ها

انسان کامل؛ ابن عربی؛ مولوی؛ حقیقت محمدیه؛ عالم کونی؛ حرکت وجودیه؛ تجلیات ذاتیه و اسمائیه