اشتراک عینی در پاره ای از اشعار کیتس و سهراب سپهری

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 7، دوره 3، شماره 9، خرداد 1388، صفحه 115-140   

نویسندگان

ناصر ملکى¹؛ مریم نویدى²

¹استادیار دانشگاه رازى واحد کرمانشاه.

²کارشناس ارشد دانشگاه آزاد واحد اراک.

چکیده

اشتراک عینی، شیوة بیان غیرمستقیم احساسات و عواطف است. به بیانی دیگر، شاعر با استفاده از آرایه های ادبی )استعاره، تمثیل، تشبیه و تناق ضنما، ...( و به کارگیری اشیا، موقعیت هاى مشخص، زنجیرة حوادث و یا عکس العمل هایى، احساسات خود را به بیانی قرار م یدهد. در نتیجه، آن واکنش « شعر » به تصویر می کشد و خواننده را دربرابر صحنة عاطفی را که شاعر قصد برانگیختن آن را در خواننده دارد، برم یانگیزد، بی آنکه آن احساس را آشکارا بیان کند. این گونه می نماید که تاکنون تحقیق برجسته و قاب لتوجهی از اشتراک عینی از این دو شاعر دیده نشده است. این دفتر بر آن است تا فن اشتراک عینی را در اشعار جان کیتس انگلیسى و سهراب سپهری بیابد. از اشعار جان کیتس که بررسی م یشوند، می توان از این موارد نام برد: اولین نگاه به هومر اثر چپمن، اندیمیون، قصیده ای برای بلبل، دربارة مرگ، قصیده ای درباب پاییز، نغمة تضادها، گلدان یونانی؛ و از اشعار سپهری می توان مسافر، همیشه، و چه تنها، با مرغ پنهان، صدای پای آب، واحه ای در لحظه، ساده رنگ، تنهای منظره و پیامی در راه را نام برد.

کلیدواژه‌ها

اشتراک عینی؛ تداعی؛ استعاره؛ کیتس؛ سپهری

مراجع

براهنى، رضا. 1371 . طلا در مس )در شعر و شاعرى(. تهران: میثاق.
بیدل دهلوى، عبد القادر. 1368 . مجموعه اشعار. تهران: انتشارات آگه.
جین ایدى، بتى. 1382 . در آغوش نور. برگردان: فریده مهدوى دامغانى. تهران: نشر تیر.
حقوقى، محمد. 1379 . شعر زمان ما؛ سهراب سپهرى. تهران: انتشارات نگاه.
داد، سیما. 1380 . فرهنگ اصطلاحات ادبى. تهران: انتشارات مروارید.
دهقانى، محمد. 1382 . پیشگامان نقد ادبى در ایران. تهران: انتشارات سخن.
رادویانى، محمدبن عمر. 1949 . ترجمان البلاغه. استانبول: طبع احمد آتش
. هفته نامة ایران ما، شماره هاى 50 تا 52 ،« مردى در پشت شعر » . رازى، حسین. 1334
سپهرى، سهراب. 1363 . هشت کتاب. تهران: کتابخانة طهورى.
شفیعى کدکنى. 1371 . شاعر آینه ها؛ بررسى سبک هندى و شعر بیدل. انتشارات آگه.
شمسیا، سیروس. 1376 . نگاهى به سهراب سپهرى. تهران: انتشارات مروارید.
کرمانى، شاهرخ. 1379 . فروغ مزدیستى. تهران: نشر نقره.
کریشنامورتى. 1382 . حضور در هستى. ترجمة محمدجعفر مصفا. تهران: نشر قطره.
مقدادى، بهرام. 1377 . تحلیل و گزیدة شعر سهراب سپهرى. تهران: انتشارات پایا.
نیما یوشیج. 1368 . دربارة شعر و شاعرى. گردآورنده و تدوین: سیروس طاهباز. تهران: چاپخانة مهارت.
. 1368 . دو نامه. تهران: انتشارات مروارید.
یاسپرس. 1364 . بودا. ترجمة اسدا... مبشرى. تهران: نشر نقره.
Abrams, M. H.et al. 2002. The Norton Anthology of English Literature,
Harcourt Brace College Publishers.
Bressler, Charles. 2007. E. Literary Criticism: An Introduction to Theory and
Practice . New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Brooks, C. 1968. The Well Wrought Urn: Studies in the Structure of Poetry.
London.
Frazer, J. 1958. The Golden Bough: A Study in Magic and Religion . one vol.
(abridged). New York: Macmillan.
Frye, N. 1963. The Archetype of Literature (Fables of Identity). London:
Harcourt Press.
Gittings, R. 1968. Nuberless Points in John Keats. New York: Harcourt Brace
College Publishers.
Hamilton, E. 1969. Mythology. London: A Mentor Book.
Muir, Kenneth. 1958. John Keats, A Reassessment. England: Liverpool
University Press.