تطبیق شخصیت پردازی در داستان های کوتاه ایرانی و خارجی

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 4، دوره 2، شماره 8، بهمن 1387، صفحه 95-123   

نویسندگان

شادمان شکروی¹؛ مسعود نوروزیان²

¹عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

²عضو هیئت علم یدانشگاه آزاد اسلامی سازمان مرکز

چکیده

در ادامة پیش فرضیة مطرح شده درخصوص امکان استفاده از ریاضیات در تجزیه و تحلیل های ادبی و به ویژه داستان کوتاه، در بررسی حاضر، چشم اندازی به نظریة سیستم ها و چگونگی استفاده از آن در تحلیل داستان کوتاه گشوده شده است. بحث به داستان کوتاه محدود شده و در همین راستا شخصیت پردازی و به ویژه نحوة ارتباط شخصیت ها در آغاز و پایان داستان با استفاده از برخی اصول نظریة سیستم ها ارزیابی شده است. مهم ترین نتایج به دست آمده به قرار زیر است:

 داستان به طور کلی کی سیستم است یا به عبارتی، نظام سیستم کی در آن حکمفرما است. بنابراین، اصول نظریة سیستم ها درمورد داستان می تواند مصداق داشته باشد.
در حالت خاص ممکن است سیستم به ازای همة ورودی ها یک پاسخ ثابت بدهد و در ظاهر، ورودی و خروجی سیستم با هم مساوی باشند. این نظریه می تواند درمورد بسیاری از داستان های مدرن امروز مصداق داشته باشد. درواقع، این گونه سیستم های با پاسخ ثابت را می توان از نظری جزو ابداعات داستان های کوتاه مدرن دانست.
 نکتة دیگر در نظریة سیستم ها، مسئلة حساسیت است. عملکرد سیستم های داستانی نویسندگانی مانند ارس یکن کالدول و اُ. هنری حساسیت خاصی ندارد، یا بهتر بگوییم در مقایسه با داستان های نویسندگانی مانند ج. د. سالینجر، درجة حساسیت به مراتب پایین تری دارد.

کلیدواژه‌ها

نظریة سیستم ها؛ داستان کوتاه؛ حساسیت؛ دینام کی؛ بازخورد؛ رفتار نهایی