مرثیه سرایی در ادب فارسی و عربی با تکیه بر مقایسۀ مرثیۀ ابوالحسن تهامی و مرثیۀ خاقانی شروانی

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 8، دوره 2، شماره 8، بهمن 1387، صفحه 175-193   

نویسندگان

ناصر محسنی نیا¹؛ آرزو پوریزدان پناه کرمانی²

¹دانشیار، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان

²کارشناس یارشد ادبیات تطبیقی

چکیده

در گفتار حاضر، به شیوۀ سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطة آغاز آن کجا است و کدام کی‌ از شاعران پارسی و تازی مرثیه سروده اند و هرکدام در چه مرتبه و جایگاهی قرار دارند. مبنای کار در این مقاله، مقایسۀ مرثیۀ خاقانی در مرگ فرزندش رشیدالدین که در سنین جوانی فوت کرده  برای نمونۀ مرثیه سرایی در ادب فارسی  و مرثیۀ ابوالحسن تهامی در مرگ فرزندش ابوالفضل که در نوجوانی درگذشته  برای نمونه در ادب عربی  است؛ تا با بیان وجوه اشتراک و افتراق این دو مرثیه، وضعیت مرثیه سرایی در ادب فارسی و عربی به گونۀ بهتری مشخص شود.

کلیدواژه‌ها

مرثیه؛ مرثیه سرایی؛ رثا و شعر رثایی؛ مدح؛ ادبیات دینی و مذهبی