مفاهیم شعر تازی در سایۀ غزلیات حافظ

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 10، دوره 2، شماره 8، بهمن 1387، صفحه 213-228   

نویسنده

مهدی ممتحن

دانشیار، عضو هیئت علم یدانشگاه آزاد اسلام ی واحد جیرفت

چکیده

معمولاً تحلیل گران ادبیات تطبیقی دادوستدهای ادبی را در پژوهش های سنجشی کاملاً لمس می کنند، و به طور کلّی، این پژوهشگران، ارتباط با زبان های گوناگون و متون زبان مبدأ را ترجیح می دهند و در نتیجه گیری های ترجمه شده با دیدۀ تمسک و تردید می نگرند. در این میان، شاهد آن بوده ایم که شعرای پارسی سرای غالباً با متأثرشدن از زبانی دیگر، اندیشه های خود را در آن قالب و سبک می سرایند؛ و از آنجاکه زبان مورد توجه آن زمان، عربی بوده، شعرا با وزن ها و بحور آن آشنا شدند و قصاید و غزلهای زیبایی سرودند و این مایة مباهات ادب پارسی است که بدانیم حافظ و سعدی از این قاعده مستثنا نبوده و از همین سبک ملمات تا تک بیتی با یک مطلع اقتباس و تضمین کرده اند و با بهره گیری از نماد مذهبی و اسلامی و مفاهیم اخلاقی، ابیاتی خاص سرودند که نمونه هایی از آنها را به بررسی می گذاریم.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم؛ حافظ؛ متنبی؛ بوصیری؛ ادب پارسی