منوچهوی و شعر عرب

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 5، دوره 1، شماره 3، آبان 1386، صفحه 81-112   

نویسنده

حسبن خسروی

استادیار دانشگاه آزاد شهر کرد

چکیده

منوچهری دامغانی ( 432- ؟ هـ . ق.) بنابر شیوه ادبیان هم روزگار خود به شاعران عرب و شعر آنان توجه خاصی نشان داده است ولی تأثیر شعر عرب در کلام وی آنقدر برجسته است که او را از دیگر شاعران سبک خراسانی متمایز می کند. تأثیرپذیری منوچهری از شعر عرب به چند شکل بروز و ظهور پیدا کرده است. ساخت چندین قصیده براساس الگوی قصاید جاهلی: تقلید از شاعران خمریه سرا،  مانند امرؤالقیس و ابونواس. اقتباس یا ترجمة بعضی مضامین شعری: استعمال ترکیبات و جملات عربی بدون اینکه فایده بلاغی یا اغراض ثانوی درکاربرد آنها وجود داشته باشد و سرانجام یاد کرد شاعران. اساطیر و عرایس شعر عرب. ‏تقلید از شعر عرب با روح نوجوی و نوگرایی منوچهری در تضاد و تعارض آشکار قرار دارد و شاید محرک های او در این امر پیروی از سنت عصر، تفاخر و دیگر انگیزه های شخصی و مهم تر از همه. جلب توجه ممدوحانی باشدکه شیفتة ‏شعر عوب بوند.

کلیدواژه‌ها

تقلید. شعر عرب. قصیده. خمریه