تطبیق نوستالژی در اندیشه جبران و نیما

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 8، دوره 6، شماره 21، خرداد 1391، صفحه 189-215   

نویسندگان

مهدی ممتحن^{* 1}؛ حسن مجیدی²؛ سکینه صارمی گروی³

¹دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

²استاد یار دانشگاه حکیم سبزواری

³دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

چکیده نوستالژی یا "¬غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان¬ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می¬دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و گاهی درماندگی ناشی از تفکر درباره آن (وطن یا منزل) است. جبران خلیل جبران(1883- 1931م) یکی از شاعران خوش قریحه رمانتیک، و نیما یوشیج( 1274- 1338 هـ.ش) از شاعران توانمند معاصر و صاحب اشعار سیاسی و اجتماعی زیاد است. بررسی این مقاله نشان می¬دهد که جبران و نیما از شاعران برجسته رمانتیک هستند. احساس نوستالژیک به عنوان یکی از مؤلفه¬های رمانتیسم (گریز و سیاحت) در آثار هر دو شاعر مشهود است؛ چرا که این دو شاعر تحت تاثیر محیط اجتماعی و سیاسی مجبور به ترک وطن شده¬اند¬ و غم دوری از وطن و معشوقه برای آنان خاطرات تلخی را به جا گذاشت، در نتیجه نوستالژی فردی و اجتماعی هر دو شاعر را به عنوان شاعران رمانتیک نوستالژیک معرفی می¬کند. این مقاله کوشش تطبیقی است که نحوه¬ بیان احساسات و عواطف نوستالژیک جبران خلیل جبران و نیما یوشیج را به تصویر می¬کشد.

کلیدواژه‌ها

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی؛ فارسی و عربی؛ نوستالژیک؛ غم غربت؛ وطن؛ جبران خلیل جبران؛ نیما یوشیج