اعجاز در هیأت ایجاز در قرآن کریم

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 7، دوره 3، شماره 10، مرداد 1391، صفحه 125-144   

نویسندگان

علی اوسط خانجانی^{* 1}؛ محمد رضا شعبانی ورکی²

¹عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چاوس

²دانش آموخته ارشد علوم قرآنی و حدیث واحد چالوس

چکیده

چکیده
متکلمان اعجاز را به عنوان پشتوانه درستیِ دعوت پیامبران بر دو گونه "فعلی و قولی" دانسته اند. اعجاز قولی که برجسته ترین مصداق آن قرآن کریم است، به دو ویژگی، ممتاز است. یکی از آن دو، حکمت، که ناظر بر محتوی و دیگری بلاغت است که مُشعر بر اسلوب و صورت است. این مقاله با عنوان «اعجاز در هیأت ایجاز در قرآن کریم» کارکرد ایجاز را در سر سلسله اعجاز قولی یعنی قرآن کریم به کاوش نهاده است. نگارندگان در این مقاله پس از تبیین فلسفه ایجاز در آیات قرآن کریم و مفهوم شناسی آن، شواهد ایجاز را با استمداد از قواعد بلاغی مورد تحلیل قرار داده اند. بررسی ها حاکی از آن است که آیات مکی صبغه ایجازی دارد و فراوانی ایجاز قصر نیز در سراسر قرآن کریم بیشتر از ایجاز حذف می باشد.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم؛ بلاغت؛ اعجاز فعلی؛ اعجاز قولی؛ ایجاز حذف؛ ایجاز قصر