نگرشی نو بر روش اجتهادی فهم و تفسیر قرآن

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 9، دوره 3، شماره 11، آبان 1391، صفحه 185-212   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

پروین نبیان^*

عضو هئیت علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده
در این مقاله دو مکتب مهم تفسیری روایی و اجتهادی و دلایل آنها نقد و بررسی شده و نهایتاً دربارة مکتب تفسیری که می‌تواند تبیین جدیدی از روش اجتهادی در نظر گرفته شود و مورد تأیید آیات و روایات نیز باشد، سخن گفته شده است که براساس آن معلوم می‌شود امر تفسیر و تبیین قرآن وظیفه‌ای الهی است که بر دوش مفسرین حقیقی قرآن (انسان کامل)، در درجه اول پیامبر اکرم و حضرات معصومین(ع) و در درجات بعدی علمای ربانی و فقهای واجد شرایط د زمان گذاشته شده هستند، که بدون اتصال به ایشان و استفاده از محضرشان و سؤال کردن و به محک زدن فهم خود نزد ایشان (و نه تنها استفاده از روایات شان)، منظور نظر حق‌تعالی در آیات قرآن کریم به نحو یقین آور شناخته نشود به طوری که در صورت عدم شناخت و استفاده از محضر این انسان های کامل، گاهی بین برداشت های مختلف از قرآن به دلیل بشری شدن فهم نمی‌توان رجحانی قایل شد و چه‌بسا در بسیاری از موارد موجبات سرگشتگی و گمراهی در فهم از آیات فراهم شود.
 

کلیدواژه‌ها

تفسیر؛ تدبر؛ روش اجتهادی؛ روش روایی؛ عالم ربانی؛ قرآن؛ انسان کامل