تأثیر نسبت تلقیح و محیط کشت روی بیولیچینگ کانسنگ سولفیدی با استفاده از باکتری‌های مزوفیل

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 8، دوره 2، شماره 2 (پیاپی 3)، مرداد 1388، صفحه 117-120   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی زرین پور^{* 1}؛ زهرا منافی²؛ محمد نوع پرست¹؛ سید ضیاءالدین شفائی تنکابنی¹

¹گروه فرآوری مواد معدنی، دانشکده فنی دانشگاه تهران

²امور تحقیق و توسعه مجتمع مس سرچشمه

چکیده

سابقه و هدف: استحصال کانی‌های سولفیدی در گونه‌های مختلف باکتری‌های لیتوتروف با مکانیسم‌های خاصی انجام می‌شود. بنابراین امکان بازیابی بیشتر فلزات با تغییر نسبت اختلاط باکتری‌های یاد شده وجود دارد. با توجه به پیچیده نبودن نیازهای غذایی میکروارگانیسم‌هایی که برای استحصال فلزات از کانی‌های سولفیدی استفاده می‌نمایند، بنابراین ترکیب غذایی محیط کشت می‌تواند تاثیر قابل توجهی در فرایند بیولیچینگ داشته باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر نسبت تلقیح گونه‌های مختلف باکتری‌های مزوفیل و ترکیب محیط کشت در بیولیچینگ مس از کانسنگ سولفیدی باقیمانده از هیپ شماره 1 معدن مس سرچشمه می‌باشد. مواد و روش ها: کانسنگ باقیمانده از هیپ شماره 1 معدن مس سرچشمه به علت فروشویی با اسید، بیشتر از نوع سولفیدی می‌باشد. عیار مس در نمونه گرفته شده از هیپ، 23/0 درصد بود. حدود 66 درصد از کانی‌های مس، سولفیدی گزارش شد که حدود 51 درصد از آن‌ها را کالکوپیریت تشکیل می‌داد. میزان پیریت در نمونه 6 درصد بود. این آزمایش‌ها در ظروف لرزان (shake flask) و به کمک مخلوطی از باکتری‌های مزوفیل انجام شد. طراحی آزمایش‌ها بر اساس طرح فاکتوریل کامل با 2 سطح انجام گرفت. یافته‌ها: باکتری‌ها با تولید اسید سولفوریک در محیط باعث انحلال بیشتر و مصرف اسید کمتر می‌شود. محیط کشت Norris نسبت به محیط کشت 9k برای خاک سولفیدی مورد نظر موجب بازیابی بالاتر می‌گردد که دلیل آن، افزایش آهن در محیط جامد در اثر رسوب یون‌های آهن محلول و احتمالا تشکیل جاروسیت می‌باشد. از میان عوامل در نظر گرفته شده، نسبت تلقیح تاثیر چندانی در بازیابی نشان نداد و میزان یون آهن افزوده شده تأثیر بسزایی داشت. نتیجه‌گیری: شرایط بهینه برای حداکثر بازیابی در محیط کشت Norris دارای pH 6/1، افزودن 5/1 گرم در لیتر یون Fe⁺² و نسبت‌های تلقیح باکتری‌های تیوباسیلوس فرواکسیدانس، تیوباسیلوس تیواکسیدانس و لپتوسپریلیم فرو اکسیدانس به‌ترتیب 40، 40 و 20 بود. همچنین حداکثر بازیابی مس پس از 25 روز، 38/66% مس بود.

کلیدواژه‌ها

بیولیچینگ؛ نسبت تلقیح؛ محیط کشت؛ باکتری‌های مزوفیل