شناسایی ترکیبات شیمیایی و اثر اسانس گیاهان نعنا، ریحان، شوید و جعفری بر قارچ آسپرژیلوس پارازیتیکوس

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 7، دوره 3، شماره 2 (پیاپی 7)، مرداد 1389، صفحه 129-136   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه نوربخش^{* 1}؛ ساسان رضایی²؛ مرجان عرب³

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین-پیشوا، گروه میکروبیولوژی

²دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت، بخش انگل شناسی و قارچ شناسی

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین-پیشوا، گروه علوم گیاهی

چکیده

سابقه و هدف: در این مطالعه اثرات ضدقارچی اسانس گیاهان نعنا، شوید، جعفری و ریحان بر روی قارچ سم‌زای آسپرژیلوس پارازیتیکوس استاندارد مورد بررسی قرار گرفت. همچنین ترکیبات شیمیایی تشکیل دهنده اسانس گیاهان ذکر شده تعیین گردید. مواد و روش‌ها: در ابتدا اسانس گیاهان با روش تبخیر آبی از گیاه خشک به دست آمدند. سپس برای شناسایی ترکیبات شیمیایی آن‌ها از روش GC/MS استفاده شد. حداقل غلظت بازدارنده رشد با روش تعیین غلظت متوالی تعیین گردید. یافته‌ها: مهم‌ترین ترکیبات تشکیل دهنده نعنا: بنزن برومو فنوکسی متیل دی متوکسی، ریحان: اتیل دکبوران، شوید: دی متیل دکربا دکبوران و جعفری: متیل آنتراسن بود. غلظت بازدارنده برای نعنا، شوید، ریحان و جعفری به ترتیب 5/1، 5/1 ،3 و 4 میکرولیتر در میلی‌لیتر محاسبه گردید. اثر ضدقارچی با توجه به غلظت و ترکیب اسانس به کار رفته متفاوت بود. این اثر در دو گیاه نعنا و شوید مشابه و بیش از دو گیاه دیگر مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که اسانس‌های گیاهی به کار رفته در این پژوهش دارای اثر ضدقارچی بسیار قوی می‌باشند. بنابراین می‌توانند به عنوان عواملی محافظت کننده در جلوگیری از آلودگی برخی از مواد غذایی با قارچ‌های آلوده کننده سم‌زا به کار روند.

کلیدواژه‌ها

نعنا؛ ریحان؛ شوید؛ جعفری؛ آسپرژیلوس پارازیتیکوس

مراجع

1. Zeini F, Mahbod ASA, Emami M. Comprehensive Medical Mycology. 2Ed, Tehran University Publication, Tehran. 2004; 147-177.

2. Horn BW, Dorner JW. Regional differences in production of aflatoxin B1 and cyclopiazonic acid by soil isolation of A. flavus along transect within the united states. Appl. Environ. Microbiol. 1999; 65: 1444-1449.

3. Stoloff L. Aflatoxins an overview. Mycotoxin in human and animal health. Park Forest, Illinois: Pathotos Publisher. 1977; 7-28.

4. 555555544444        Bondy GS, Pestka JJ. Immunomodulation by fungal toxins. J. Toxicol. Environ. Health. B-Crit. Rev. 2000; 3(2): 109-143.

5. Wang LY, Hatch M, Chen CJ, Levin B, You SL, Lu SN, Wu MH. Aflatoxin exposure and the risk of hepathocellular carcinoma in Taiwan. Int. J. Cancrer. 1996; 67(5): 620-625.

6. Rojhan M. Medicine and herbal treatment. 4^th Ed. Tehran Alavi Press. 2000; 20-22.

 7. Amin G. Popular medicinal plants of Iran. Iranian Research Institute of Medicinal Plants. Tehran. 1999.

8. Omidbaigi R. Production and processing of medicinal plants. Vol 2. Astan ghodse Razavi Publication, Tehran.  2000; P438.

9. Baratta TM, Dorman DJH, Deans GS, Figueiredo CA, Barroso GJ, Ruberto G. Antimicrobial and antioxidants properties of some commercial oils. Flavour Fragr J. 1998; 13:235-244.

10. Razzaghi Abyaneh M, Shams Ghahfarokhi M, Yoshinari T, Rezaee MB, Jaimand

K, Nagasawa H, Sakuda S. Inhibitory effects of  Satureja hortensis L. essential oil on growth and afflatoxin pro duction by Aspergillus parasiticus. Int. J. Food Microbiol. 2008; 123:228-233.

12. Abrac ML, Bragulat MR, Castella G. Mycoflora and aflatoxin-producing strain in animal mixed feeds. J. Food Protec. 1994; 57(3):256-258.

13. Katta SK, Eskridge KM, Bullerman LB. Mold content of commercial popcorn. J. Food protec. 1995; 58:1014-1017.

14. Bernard CB, Arnason JT, Philogene BJR. Effect of lignans and other secondary metabolites of the Asterraceae on the mono oxygenase activity of the European corn borer. Phytochemistry. 1989; 28:1373-1377.

15. Rasooli I, Owlia P. Chemoperventation by Thyme oils of Aspregillus parasiticus growth and Aflatoxin production. Phytochemistry. 2005; 66(24):2851-2856.

16. Soleiman KM, Badeo RI. Effect of oil extracted from some medicinal plants on different mycotoxigenic fungi. Food Chem. Toxicol. 2002; 40(11):1669-1675.

17. Atanda OO, Akpan I, Oluwafemi F. The potential of some spices essential oils in the control of Aspergillus parasiticus CFR223 and aflatoxin production. Food control. 2007; 18(5):601-607.

18. Sidhu OP, Chandra H, Behl HM. Occurance of aflatoxins in mahua (madhuca indica Gmel) seeds: Synergistic effect of plant extracts on inhibition of Aspergillus flavus growth and aflatoxin production.Food Chem. Toxicol. 2009; 47(4):774-777.

19. Soković MD, Vukojević J, Marin PD, Brkić DD, Vajs V, van Griensven JLD. Chemical composition of essential oils of Thymus and Mentha species and their antifungl activities. Molecules. 2009; 14:238-249.

20. Jahanshiri Z, Shams-Ghahfarokhi M, Allameh A, Razzaghi Abyaneh M. Effect of  curcumin on Aspergillus parasiticus growth and expression major gene involved in the early and late  stages of Aflatoxin biosynthesis. Iranian J. Publ. Health. 2012; 41(6):72-79.