شناسایی قارچ مولد پوسیدگی ساقه برنج در استان فارس

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 8، دوره 3، شماره 2 (پیاپی 7)، مرداد 1389، صفحه 137-143   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فریبا رئوفی¹؛ فخرالسادات خسروفر²؛ گیلدا نجفی پور^{* 1}

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جهرم، گروه گیاهپزشکی

²مدیریت حفظ نباتات شیراز

چکیده

سابقه و هدف: پوسیدگی ساقه برنج ناشی از Magnaporthe salvinii اولین بار از ایتالیا گزارش شد. در استان فارس علایم پوسیدگی ساقه برنج در مرحله پنجه زنی در مناطق مختلف مشاهده می‌شد بدون آنکه عامل بیماری شناخته شده باشد. هدف از این پژوهش، ارزیابی عامل این پوسیدگی‌ها و نیز وجود احتمالی Magnaporthe salvinii در استان فارس بود. مواد و روش‌ها: در سال زراعی 88-87 از مناطق عمده برنج کاری در استان فارس، بوته‌هایی با نشانه‌های پوسیدگی طوقه و ساقه جمع آوری و مطالعه شدند. جدایه‌ها، با روش‌های استاندارد خالص سازی، شناسایی و با استفاده از محیط کشت‌های اختصاصی شکل جنسی آن‌ها تشکیل و بررسی شدند. آزمون اثبات بیماری‌زایی نیز برای جدایه‌های یاد شده انجام شد. یافته‌ها: کشت قسمت‌های آلوده گیاه منجر به تشکیل پرگنه‌هایی به رنگ سفید متمایل به خاکستری گردید. بر اساس مشخصات به دست آمده، شکل غیرجنسیNakataea sigmoidea  و شکل جنسی Magnaporthe salvinii تشخیص داده شدند. آزمون بیماری‌زایی نیز نشان داد که این بیمارگر از قدرت تهاجمی بالایی برخوردار است و در ارقام حساس بدون نیاز به وجود هر گونه عامل کمکی مانند زخم، به سادگی در گیاه توسعه می‌یابد. نتیجه گیری: پوسیدگی طوقه و ریشه ناشی از Magnaporthe salvinii شایع در مناطق مختلف استان فارس از قدرت تهاجمی بالایی برخوردار است. این مورد، اولین گزارش از وجود قارچ پوسیدگی ساقه برنج در این منطقه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

پوسیدگی؛ ساقه برنج؛ Magnaporthe salvinii

مراجع

1. Cintas NA, Webster RK. Effects of rice straw management on Sclerotium oryza inoculum, stem rot severity, and yield of rice in California. Plant Disease. 2001; 85(11): 1140-1144.

2. Krause RA, Webster RK. The morphology, taxonomy, and sexuality of the rice stem rot fungus, Magnaporthe salvinii (Leptosphaeria salvinii). Mycologia. 1972; 64(1): 103-114.

3. Von Arx JA, Muller, E. Die Cattangen der amersoporen Pyrenomycetes. Beiter Kryptogamenflora Schweiz. 1954; 11(1): 434P.

4. Tsuda M, Ueyama A. Formation of ascigerous stage of Magnaporthe salvinii in culture by the crossing of Japanese isolates. Trans Mycol Soc Jpn. 1978; 19: 425-431.

5. Konthoujam J, Chhetry GKN.  Production of sclerotia by Sclerotium  oryzae  and incidence and susceptibility of rice cultivars under field conditions. J Mycopathol Res. 2006; 44(1): 85-89.

6. Krause RA, Webster RK. Stem rot of rice in California. Phytopathology. 1973; 63: 518-523.

7. Javan-Nikkhah, M. Ethiology of rice stem rot in Guilan. MSc Thesis, University of Tehran, College of Agriculture, Karaj, Iran. 1995; 133P. [in Persian].

8. Behrozin M, Assadi P. Report on important diseases of rice in East Azerbaijan provice. Proceedings of 1^th Crop Science Congress Iran. 1994; P.109. [ in Persian].

9. Thongkantha S, Jeewon R, Vijaykrishna D, Lumyong S, Mckenzie EHC, Hyde KD. Molecular phylogeny of Magnapordaceae (Sordariomycetes) with a new species, Ophioceras chiangdaoense from Dracaena loureiroi in Thailand. Fungal Divers. 2009; 34: 157-173.

10. Hanlin RT. Illustrated genera of ascomycetes. American Phytopathological Society Press, St. Paul, Minnesota. 1997; 2097P.

11. Moldenhauer KAK, Lee FN, Bernhardt JL, Norman RJ, Slaton NA, Wilson CE, Anders MM, Cartwright RD, Blocker MM. Registration of Wells rice. Crop Sci. 2007; 47: 442-443.

12. Tucker SL, Besi M, Galhano R, Franceschetti M, Goetz S, Lenhert S, Osbourn A, Sesma A. Common genetic pathways regulate organ-specific infective behaviour in the rice blast fungus. The Plant Cell. 2010; 22(3): 953-972.

13. Besi M, Tucker SL, Sesma A. Magnaporthe and its relatives. In: Encyclopedia Life Sciences. John Wiley & Sons, Ltd: Chichester. 2008.

14. Reis EM, Wordell- Fiho JA. Previsᾶo de doenḉas de plantas. In: Reis EM. Previsᾶo de doenḉas de plantas Passo Funo: UPF. 2004; 316P.

15. Tusda M, Waki T, Ueyama A. Ascocarp production of Magnaporthe salvinii in culture. T Brit Mycol Soc. 1982; 78(3): 515-519.

16. Yaegashi H. Inheritance of pathogenicty in crosses of Pyricularia isolates from weeping lovegrass and finger millet. Ann Phythopathol Soc Jpn. 1978; 44: 626-632.

17. Barr ME. Magnaporthe, Telihmenella, and Hyponectria (physosporellaceae). Mycologia. 1977; 69(5): 952-966.

18. Herbert TT. The perfect stage of Pyricularia grisea. Phytopathology. 1971; 61: 83-87.

19. Piotti E, Rigano MM, Rodino D, Rodolfi M, Castiglione S, Picco AM, Sala F. Genetic structure of Pyricularia grisea (Cooke) Sacc. Isolates from Italian paddy fields. J Phytopathol. 2005; 153(2): 80-86.