کاربرد نظریه مراقبت از خود اورم در آموزش برنامه تغذیه ای بر کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی در بیمارستان های آموزشی ارومیه

فصلنامه نسیم تندرستی

مقاله 8، دوره 1، شماره 2، آذر 1391، صفحه 47-54   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی اصیل

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به اختلالات متابولیک ناشی از  نارسایی کلیه و اهمیت تغذیه در ارتقای سلامت و کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی و آموزش موارد مربوط به تغذیه صحیح و با توجه به اینکه اکثر بیماران از آموزش منسجم و مدون در رابطه با رژیم غذایی مناسب خود محروم هستند. لذا این پژوهش ، جهت تعیین کاربرد نظریه مرافبت از خود اورم در آموزش برنامه تغذیه ای بر کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی در  بیمارستان های  آموزشی ارومیه صورت گرفت.
روش بررسی : در این مطالعه نیمه تجربی 70 بیمار دیالیزی در مراکز دیالیز بیمارستان های آموزشی ارومیه در سال 1388 به روش مبتنی بر هدف انتخاب و بصورت تصادفی ساده در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. بعد از انجام پیش آزمون برنامه طراحی شده در ارتباط با تغذیه صحیح برای گروه مداخله اجرا شد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه بررسی اطلاعات جمعیت شناختی و پرسش نامه کیفیت زندگی فرم کوتاه 36 گردآوری گردید. داده ها در دو مرحله پیش از انجام مداخله و یک ماه پس از انجام مداخله جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون تی مستقل استفاده شد.
یافته‌ها: تأثیر آموزش مراقبت از خود با مشخصات دموگرافیکی چون، وضعیت اقتصادی و سطح تحصیلات در ارتباط بود، در صورتی که با سن، جنسیت و طول مدت دیالیز ارتباط معنادار آماری نداشت ) 05/0 p=.) بین میانگین نمره سلامت جسمانی در مرحله قبل و بعد از آموزش خود مراقبتی جهت  تغذیه، اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (049/0 p=). در بررسی تأثیر آموزش تغذیه صحیح بر کیفیت زندگی، میانگین نمرات از نظر عملکرد جسمانی، ایفای نقش جسمانی، درد جسمانی، سلامت عمومی، میزان سرزندگی، ایفای نقش عاطفی، درک کلی از سلامتی معنی دار نبود.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش و با بررسی پژوهش های موجود، آموزش خود مراقبتی تغذیه بر ارتقای کیفیت زندگی بیماران تاثیر داشت. هرچند معنی دار نبودن اختلافات قبل و بعد از آموزش در این پژوهش را می توان به کم سوادی اکثریت واحدهای پژوهش و احتمال فراموشی یا انجام ندادن توصیه ها به علت دشواری اجرا یا فقر دانست.

کلیدواژه‌ها

آموزش برنامه تغذیه ای؛ مراقبت از خود؛ اورم؛ کیفیت زندگی؛ همودیالیز