ارزیابی فراوانی ویروس‌های مهم گوجه فرنگی در استان بوشهر

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 8، دوره 7، شماره 4 (پیاپی 21)، اسفند 1393، صفحه 339-345   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عباس شرزه ای^{* 1}؛ سارا حیدری²؛ لیلا شهبازی³؛ فریبا رئوفی⁴؛ زهرا مهندسی⁵

¹استادیار، دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی

²کارشناس ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، بخش گیاه پزشکی

³کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی

⁴دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی

⁵دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی

چکیده

سابقه و هدف: استان بوشهر از مهمترین مناطق تولید گوجه فرنگی به صورت خارج از فصل می باشد.این مطالعه با هدف شناسایی ویروس های مهم گوجه فرنگی و تعیین پراکندگی آنها  به دنبال مشاهده گسترده علایم و خسارت بیماری های ویروسی در مزارع به دلیل اتخاذ تصمیمات مدیریتی صحیح تر انجام شد.
مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر روی 250 نمونه با علائم موزائیک، زردی، بدشکلی و پیچیدگی دربرگ‌ها و کوتولگی بوته از مزارع گوجه فرنگی استان بوشهر انجام شد. به منظور تشخیص ویروس های آلوده کننده، نمونه‌ها با روش سرولوژیکی الایزا غیر مستقیم و با استفاده از پادتن‌های چند همسانه‌ای مربوط به ویروس‌های مهم گوجه فرنگی مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته ها: در نمونه های بررسی شده آلودگی به ویروس‌های پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی (TYLCV)، موزائیک زرد کدو (ZYMV)، کوتولگی پیسه‌ای بادنجان (EMDV)، موزائیک خیار (CMV)، موزائیک یونجه (AMV)، ایکس سیب زمینی (PVX) و موزائیک گوجه فرنگی (ToMV) به ترتیب به میزان 94.5% ، 72% ، 65% ، 56.7% ، 27% ، 5.4 % و 5% مشاهده گردید. اما آلودگی به ویروس های موزائیک کدو (SMV)، موزائیک هندوانه (WMV)، وای سیب زمینی (PVY) وبرگ قاشقی سیب زمینی (PLRV) مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه حاکی از آلودگی بسیار شدید (بین 50 تا 95 درصد) مزارع عمده کشت گوجه فرنگی در استان بوشهر به ویروس های پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی، موزائیک زرد کدو، کوتولگی پیسه ای بادنجان و موزائیک خیار می باشد. بنابراین ضرورت اقدام فوری به منظور مدیریت بیماری های ویروسی و کنترل گسترش آلودگی، به ویژه به وسیله ی بذور و نشاهای آلوده و حشرات ناقل وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

TYLCV؛ ZYMV؛ EMDV؛ CMV؛ AMV