جداسازی و شناسایی مولکولی باکتری تجزیه کننده هگزادکان از کمپوست

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 6، دوره 6، شماره 4 (پیاپی 17)، اسفند 1392، صفحه 320-327   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد رضا سمائی^{* 1}؛ سید باقر مرتضوی²؛ بی تا بخشی³؛ احمد جنیدی جعفری⁴؛ مینا بوستان شناس⁵

¹استادیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز

²دانشیار، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

³دانشیار، گروه باکتری‌شناسی پزشکی، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

⁴دانشیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران

⁵کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات مقاومت‌های میکروبی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران

چکیده

سابقه و هدف: امروزه نشت مواد نفتی از خطوط انتقال، پالایشگاه و جایگاه های سوخت و ورود آنها به خاک و آب های زیرزمینی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی ایران تبدیل شده است. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی مولکولی یک باکتری تجزیه‌کننده هگزادکان از کمپوست انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش هگزادکان به عنوان آلاینده‌ مدل هیدروکربن‌های گازوییل انتخاب گردید. به منظور جداسازی باکتری‌های تجزیه‌کننده‌ هگزادکان، از کمپوست رسیده استفاده شد. در ادامه یک باکتری انتخاب و به کمک روش PCR شناسایی گردید. در نهایت کارایی باکتری جداسازی شده جهت حذف هگزادکان به عنوان تنها منبع کربن و نیز میزان رشد باکتری در غلظت‌های مختلف کلرید سدیم مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: بر اساس روش های مورفولوژی، بیوشیمیایی و تعیین توالی این باکتری به عنوان اسفینگوموناس یانوی‌کویائه شناسایی شد. این باکتری پس از 33 روز در دمای 30 درجه سانتی گراد قادر به حذف 49.69 درصد از هگزادکان بود. به طوری که میزان هگزادکان از 3000 به 1510 میلی‌گرم بر لیتر رسید. همچنین باکتری مورد نظر در برابر شوری دارای مقاومت متوسط بود به طوری که توانست در غلظت 2.5 درصد نمک نیز رشد نماید.
نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان می‌دهد که در شرایط آب و هوایی گرم و خاک نسبتاً شور ایران، می‌توان از باکتری اسفینگوموناس یانوی‌کویائه به منظور حذف ترکیبات نفتی به‌ویژه گازوییل استفاده نمود. از این رو انجام مطالعات تکمیلی در سطح گسترده تر پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه‌ها

هگزادکان؛ تجزیه زیستی؛ شناسایی مولکولی؛ اسفینگوموناس یانوی‌کویائه