بررسی نیک و بد در دو داستان حضرت یوسف و ایرج

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 6، دوره 7، شماره 27، آبان 1392، صفحه 127-141   

نویسندگان

عبدالرضا دانشور وزیری¹؛ سید احمد کازرونی²

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر

²عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر(استاد).

چکیده

بررسی تطبیقی داستان حضرت یوسف در قرآن مجید، و داستان ایرج در «شاهنامه» فردوسی بیانگر حاکمیت مفاهیم واحدی از نیکی و بدی بر اشخاص و حوادث این دو داستان، علی‌رغم همه تفاوت‌های زمانی، مکانی و اجتماعی است. از جمله این مفاهیم که از حیث منطوق و مفهوم یکسان می‌باشند می‌توان به حضور پر رنگ حسادت ناشی از تبعیض پدران آن‌ها بین برادران، و علاقه وافر آن‌ها به فرزند کوچک‌تر(یوسف و ایرج) اشاره نمود. از وجوه افتراق این دو داستان می‌توان به پایان آن‌ها اشاره نمود؛ که اولی به پایانی خوش، و دیگری به سرانجامی تراژیک ختم می‌شود. هدف مقاله حاضر بررسی مفاهیم نیک و بد در داستان یوسف پیامبر و داستان ایرج است.

کلیدواژه‌ها

ایرج؛ یوسف؛ شاهنامه؛ داستان قرآنی؛ قرآن

مراجع

ارفع، سید کاظم. 1392. تفسیر بیان الرحمن. چاپ اول. تهران: نشر فیض کاشانی.

اسلامی ندوشن، محمدعلی. 1386. زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه. تهران: شرکت سهامی انتشار.

ــــــــــ . 1386. داستان‌ها. چاپ هشتم. تهران: شرکت سهامی انتشار.

حسینی دشتی، سیدمصطفی. 1385. معارف و معاریف. دائره المعارف جامع اسلمی. ج‌پنجم. تهران: مؤسسه فرهنگی آرایه.

خالقی مطلق، جلال. 1389. شاهنامه فردوسی. چاپ سوم. تهران: مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی.

رحیمی، مصطفی. 1369. تراژدی قدرت در شاهنامه. تهران: انتشارات نیلوفر.

رضا، فضل الله. 1353. پژوهشی در اندیشه فردوسی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

زنجانی، محمود. 1372. فرهنگ جامع شاهنامه. تهران: موسسه انتشارات عطایی.

سرامی، قدمعلی. 1368. از رنگ گل تاریخ خار. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

سیدی، سیدحسن. 1384. ادبیات تطبیقی(پژوهشی در باب نظریه ادبیات و شعر روایی). چاپ اول. تهران.

صفا، ذبیح الله.1363. حماسه‌سرایی در ایران. تهران: امیرکبیر.

مکارم شیرازی، ناصر. تفسیر نمونه. ج 8-11. تهران: دارالکتب الاسلامیه.

مهاجرانی، سیدعطاءالله. 1382. حماسه فردوسی. چاپ سوم. تهران: اطلاعات.

 

مقالات

ممتحن، مهدی و پریسا داوری. بهار 89. «دو زن(مقایسه سودابه و زلیخا در داستان سیاوش با نگرش فردوسی و داستان یوسف(ع) به روایت قرآن)». فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت. سال 4. شماره 13. صص173-201.