بن‌مایه‌های فکری مکتب نقد نو در نگاه الیوت و آدونیس

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 4، دوره 7، شماره 28، بهمن 1392، صفحه 79-100   

نویسندگان

رضا محمدی¹؛ اصغر مولوی نافچی²؛ حسین شمس‌آبادی³

¹دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری

²عضو هیئت علمی زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه حکیم سبزواری (استادیار)

³عضو هیئت علمی زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری (دانشیار).

چکیده

نمادپردازی نزد تی. اس. الیوت کارکرد ویژه‌ای دارد. الیوت زبان شعر را زبان ویژه‌ای می‌داند که از تناقض، طنز، ابهام، اسطوره و نماد به‌شیوه‌ای بهره می‌جوید که تصویری عینی و محسوس به‌دست دهد. این شیوه، همان کاربرد نماد در قالب نظریه به‌هم‌پیوستگی عینی است که نخستین‌بار، او آن را مطرح کرد. این نظریه ابعاد گوناگون دارد. جنبه نخست آن به شخصیت‌زدایی شاعر مربوط است که اساس و پایه مکتب نقد نو را تشکیل می‌دهد. دیگر، پیوند نزدیک آن با نماد است که آن را به مرزهای مکتب سمبولیسم نزدیک می‌سازد؛ و سوم، کاربرد سنّت در شعر است که بر جنبه نوکلاسیکی این نظریه نظارت دارد. ادونیس شاعر و‌ منتقدی است که غیرمستقیم از نظریه او تأثیر پذیرفته است. این جُستار، نخست نظریه به‌هم‌پیوستگی عینی الیوت را تبیین می‌کند؛ آنگاه اصول و پایه‌های نظریه را نزد ادونیس بررسی کرده؛ به نمودهای عینی و واقعی آن می‌پردازد؛ در پایان آن دو را منتقدانی عین‌گرا و از پیش‌گامان مکتب نقد نو، معرفی کند.
 

کلیدواژه‌ها

نقد نو؛ نقد عینی؛ به‌هم‌پیوستگی عینی؛ شخصیت‌زدایی؛ نمادپردازی؛ الیوت؛ ادونیس

مراجع

ابجدیان، امراله. (1387). تاریخ ادبیات انگلیس، شعر و نقد ادبی سده بیستم. شیراز: دانشگاه شیراز. چاپ اول.

ادونیس. (1978م). زمن الشعر. بیروت: دار العودة. چاپ دوم.

-----. (1985م). سیاسة الشعر. بیروت: دار الآداب. چاپ اول.

-----. (1996م الف). الأعمال‌الشعریة؛ أغانی مهیار الدمشقی و قصاید دیگر. دمشق: دارالمدی للثقافة و النشر.

-----. (1996م ب). الأعمال‌الشعریة، هذا هو إسمی و قصاید دیگر. دمشق: دارالمدی للثقافة و النشر.

الیوت، تی. اس. (1351). دشت سترون و اشعار دیگر. ترجمه پرویز لشگری. تهران: نیل. چاپ اول.

-----. (1982م). فائدة الشعر و فائدة النقد. ترجمه یوسف عوض. بیروت: دارالقلم. چاپ اول.

حلاوی، یوسف. (1997م). المؤثرات الاجنبیة فی‌الشعر العربی المعاصر. بیروت: دارالعلم للملایین. چاپ اول.

شفیق‌فرید، ماهر (1981م) «أثر ت. س. إلیوت فی‌الأدب العربی‌الحدیث»، مجلة الفصول. س1، ش4، جلد اول، شمارة چهارم، صص 195-196.

شمیسا، سیروس. (1383). نقد ادبی. تهران: فردوس. چاپ چهارم.

علوی‌مقدم، مهیار. (1377). نظریه‌های نقد ادبی معاصر؛ صورت‌گرایی و ساختارگرایی. تهران: سمت. چاپ نخست.

هارلند، ریچارد. (1386). دیباچه‌ای تاریخی بر نظریة ادبی، از افلاطون تا بارت. ترجمه بهزاد برکت. دانشگاه گیلان. چاپ اول.

Eliot, T. S. (1971). Hamlet and His Problems; H. Adams. (ed.). NewYork.