ارزیابی اثرات آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی عصاره های الکلی ساقه و برگ گیاه سیاه گینه

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 3، دوره 7، شماره 4 (پیاپی 21)، اسفند 1393، صفحه 289-298   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مصطفی علم هولو¹؛ سنبل ناظری^{* 2}

¹کارشناس ارشد، دانشگاه بو علی سینا، همدان، دانشکده کشاورزی، گروه بیوتکنولوژی

²استادیار، دانشگاه بو علی سینا، همدان، دانشکده کشاورزی، گروه بیوتکنولوژی

چکیده

سابقه و هدف: افزایش روزافزون مقاومت دارویی به آنتی بیوتیک ها و حساسیت به ترکیبات شیمیایی ضدمیکروبی از جمله دلایل رویکرد محققان برای یافتن ترکیبات دارای خاصیت ضدمیکروبی با منشأ گیاهی است. این مطالعه با هدف بررسی خواص آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریایی عصاره های برگ و ساقه گیاه سیاه گینه علیه 10 سویه باکتری بیماریزای انسانی انجام شد.
مواد و روش ها: گیاه سیاه گینه از ارتفاعات 1961 متر کوه الوند در استان همدان جمع آوری گردید. پس از شناسایی، عصاره ها به روش خیساندن تهیه شدند. در این مطالعه مقطعی، اثرات ضدباکتریایی به روش انتشار چاهک در آگار، MIC (به روش رقت لوله ای) و MBC مشخص شدند. خواص آنتی اکسیدانی به روش DPPH و میزان فنل و فلاونوئید کل به روش فولین سیو کالتو و آلومینیوم کلرید اندازه گیری گردید.
یافته ها: بیشترین هاله بازدارندگی با قطر 0.6±27.3 میلی متر در کشت باکتری میکروکوکوس لوتئوس روی عصاره اتانولی ساقه مشاهده شد. MIC وMBC  عصاره ساقه در مقایسه با برگ کمتر بود. عصاره متانولی ساقه در غلظت یک میلی گرم بر میلی لیتر بیشترین درصد مهار رادیکال آزاد داشت. بیشترین میزان فنل 0.5±79.4 (mgGAE/g) و فلاونوئید 0.1±2.1 (mgQ/g) به ترتیب در عصاره متانولی ساقه و برگ به دست آمد.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عصاره الکلی به ویژه عصاره متانولی گیاه سیاه گینه توانایی استخراج ترکیبات آنتی باکتریایی را دارد. از آنجایی که ترکیبات فنول و فلاونوئید دارای خاصیت آنتی باکتریایی و آنتی اکسیدانی هستند، این ویژگی عصاره گیاه می تواند مربوط به حضور این ترکیبات در بافت های مورد مطالعه باشد.

کلیدواژه‌ها

سیاه گینه؛ ضدباکتری؛ آنتی اکسیدان؛ باکتری های بیماریزای انسانی