کانی‌سازی روی و سرب در کانسار کوه سورمه فیروزآباد، استان فارس: شواهد زمین شیمیایی و میانبارهای سیال

ژئوشیمی

مقاله 2، دوره 3، شماره 1، خرداد 1393، صفحه 13-22

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

بتول تقی پور؛ سمانه فضلی؛ محمدعلی مکی‌زاده؛ صفیه اسکندری

چکیده

کانسار روی و سرب کوه سورمه در جنوب فیروزآباد و جنوب شرقی گنبد نمکی جهانی قرار گرفته است. توده معدنی شامل گالن، اسفالریت و پیریت است که توسط دولومیت‌های برشی‌شده تشکیل‌دهنده سنگ دیواره کانسار احاطه شده است. سنگ میزبان کانسار، کربنات‌های پرمین بالایی هستند که دگرسانی گرمابی، انحلال و برشی‌شدن را نشان می‌دهند. مطالعات ریزدماسنجی بر روی نمونه‌های کلسیت نشان می‌دهد که بیشتر میانبارهای سیال از نوع اولیه و دو فازی مایع- گاز هستند. دمای همگن‌شدگی میانبارها، محدوده ^°C145- 72 را نشان می‌دهد و شوری آنها از 13 تا 5/22 درصد وزنی معادل NaCl تغییر می‌کند. بر اساس دمای همگن‌شدگی و شوری سیال می‌توان منشأ سیال کانسنگ‌ساز را شوراب‌های حوضه‌ای در نظر گرفت. زمین‌شیمی عناصر جزئی نشان می‌دهد که شیل سازند زردکوه به طور غیرعادی از عناصر سرب و روی غنی بوده و بنابراین می‌تواند سنگ منشأ کانه‌سازی باشد. زمین دماسنج نسبت گالیم به ژرمانیم (Ga/Ge) در اسفالریت، دمای نهشته‌شدن فلزات از سیال کانه‌ساز را ^°C210 نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

میانبارهای سیال؛ زمین‌شیمی؛ کوه سورمه؛ گنبد نمکی جهانی