رهیافت‌های مفسران فریقین درباره آیه 105 سوره انبیاء

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 5، دوره 4، شماره 16، دی 1392، صفحه 77-105   

نویسندگان

زهرا پایدار¹؛ حامد دژآباد²

¹کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، پردیس فارابی دانشگاه تهران

²عضو هیأت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران(استادیار).

چکیده

از جمله آیاتی که پیرامون آینده زمین و وارثان حقیقی آن، که نوید بخش حکومتی الهی و دینی است سخن می‌گوید آیه 105 از سوره انبیاء است. ذیل این آیه، روایات متعددی توسط مفسران اهل سنت و شیعه نقل شده است، و بر اساس آن‌ها مصادیق متفاوتی برای صالحان و وارثان زمین معرفی شده‌اند، و این سؤالات را به ذهن متبادر می‌کنند که روایات مورد استناد هر یک، از چه کسانی نقل شده و میزان اعتبار این ادله چقدر است؟ در این نوشتار که به روش تطبیقی انجام می‌گیرد ادله فریقین دسته‌بندی شده و مورد ارزیابی قرار گرفته و با استقصای تمام نظرات، روشن می‌شود که اکثر روایات اهل سنت منتسب به تابعین و همراه با تناقض و تعارض بسیار است. به طوری که گاهی از یک تابعی دو نقل متفاوت در کتب اهل سنت وجود دارد. اما بر اساس مفاد آیات به خصوص این آیه شریفه و روایات شیعی و برخی روایات اهل سنت که هماهنگ با ظاهر آیات می‌باشند، وارثان زمین، امام مهدی(عج) و یاران آن حضرت هستند و وعده وراثت بر زمین، به عصر ظهور امام مهدی(عج) اختصاص یافته است.

کلیدواژه‌ها

وراثت زمین؛ زبور؛ ذکر؛ امام مهدی(عج)