زایش کانسار Pb-Ba-Ag راونج، دلیجان، استان مرکزی با استفاده از مطالعات کانی شناسی و زمین شیمیایی

ژئوشیمی

مقاله 5، دوره 3، شماره 2، شهریور 1393، صفحه 133-141

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مصطفی نژاد حداد؛ بتول تقی پور؛ علیرضا زراسوندی؛ علیرضا کریمزاده سومرین

چکیده

کانسار Pb-Ba-Ag راونج در 20 کیلومتری دلیجان در زون ماگمایی ارومیه- دختر قرار دارد. کانه‌زایی در سطوح راندگی آهکی کرتاسه و سنگ‌های شیلی رخ داده است. سیالات کانه‌دار ابتدا اسفالریت و پیریت را مجاور گسل‌هایی با روند NE-SW و در فاصله دورتر، گالن و باریت را ته‌نشین کرده‌اند. دولومیتی‌شدن در کانسار راونج اندک است. نسبت Zn/Zn+Pb این کانسار کمتر از 1_/0 و مشابه کانسارهای جنوب شرق میسوری است. مقدار نقره کانسار راونج  ppm80 است که مشابه درصد 75 ام مقادیر کانسارهای MVT است. همبستگی سرب و نقره متوسط (52_/0r=) و با آنتیموان بالا (95_/0r=) است که به حضور نقره در کانی تتراهدریت ارتباط دارد. الگوی توزیع عناصر خاکی کمیاب شیل‌های ژوراسیک متفاوت از یکدیگر است که نشانه نبود ارتباط بین سیال کانسارساز با شیل ژوراسیک است. بی‌هنجاری منفی Ce/Ce* سنگ کانه‌دار دخالت آب دریا در کانسارسازی و بی‌هنجاری مثبت Eu/Eu^* ته‌نشینی در شرایط ƒO₂ بالاست. در کانسار راونج ته‌نشست گالن ریزبلور نشانه اشباع سیال از گوگرد کاهیده است. ته‌نشینی همزمان گالن و باریت نیاز به دو سیال با خواص زمین‌شیمیایی متفاوت دارد. آمیختگی سیال اکسیدی غنی از فلز با سیال کاهیده دارای گوگرد کاهیده موجب ته‌نشست همزمان گالن ریز دانه و باریت می‌شود. دو سیال در سنگ‌های آواری اکسیدی افق پایه (آبخوان اکسیدی) و آهک توده‌ای غنی از مواد آلی و پیریت تمشکی (آبخوان کاهیده) توسط لایه‌های شیلی از هم جدا و از طریق گسل‌هایی با روند NE-SW دچار آمیختگی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

کانسار Pb-Ba-Ag راونج؛ آهک کرتاسه زیرین؛ عناصر خاکی کمیاب؛ آمیختگی سیال