نقش عوامل اجتماعی گردشگری در توسعه ی گردشگری شهری (مورد مطالعه: شهر اصفهان)

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 5، دوره 4، شماره 12، مهر 1393، صفحه 101-128   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

     گردشگری از دیرباز با اشکال متنوع در جوامع بشری بر اساس انگیزه،‌ اصل سفر و جابجایی، سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را با انقلاب صنعتی که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل و نقل به وجود آورد، می‌توان شناخت. امروزه فعالیت‌های گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیت‌های انسان پس از کشاورزی،‌ صنعت و خدمات محسوب می‌شود مدیریت پایدار گردشگری به دنبال بهبود کیفیت زندگی ساکنان محلی در مناطق گردشگری از طریق بهینه ‌سازی منافع اقتصاد محلی، حفاظت از محیط طبیعی و انسان ساخت و فراهم آوردن تجارب مناسب برای بازدیدکنندگان است. این امر مستلزم توجه نظام‌مند به ابعاد فنی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، تاریخی و زیست‌محیطی، در حرکت به سوی استفاده از جاذبه‌های گردشگری مطابق با نیاز امروز و حفظ و ماندگاری این منابع برای آیندگان است. شهرها به علت جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، غالباً مقاصد گردشگری مهمی به حساب می‌آیند؛ بنابراین، حجم زیادی از امکانات گردشگری از جمله محل سکونت، سرو غذا، ارتباطات حمل و نقل، و سایر خدمات گردشگری در شهرها واقعند. شهر اصفهان با توجه به توان بالای گردشگری شهری همواره مورد توجه علاقه‌مندان داخلی و خارجی بوده است. از این رو برای توسعه‌ی گردشگری و نیز پایداری گردشگری شهری نیازمند به برنامه‌ریزی و مدیریت بهینه بهره‌برداری از فضاهای گردشگری شهری است. در این پژوهش اثر برخی شاخص‌های  اجتماعی مانند کیفیت خدمات گردشگری، سامان‌دهی فضاهای گردشگری، مدیریت فضاهای گردشگری و هم‌چنین قیمت خدمات گردشگری بر توسعه و پایداری گردشگری شهر اصفهان بررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که شاخص مدیریت فضاهای گردشگری با ضریب 76/0 درصد بیشترین و بهای خدمات گردشگری با ضریب 63/0 درصد کمترین سهم را نسبت به دیگر متغیرها در توان تبیین توسعه گردشگری شهر اصفهان داشته‌ اند.

کلیدواژه‌ها

گردشگری شهری؛ مدیریت؛ پایداری گردشگری؛ اصفهان