بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان مشارکت شهروندان در امور شهری (مطالعه‌ی موردی: منطقه‌ی 13 شهر اصفهان)

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 7، دوره 4، شماره 12، مهر 1393، صفحه 161-178   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

مشارکت و عدم مشارکـت مردم می‌توانـد برنامه‌ریزی‌های یک شهر یا منطقـه را تحـت تأثیر قرار داده، روند برنامه‌ریزی را سرعت بخشیده یا کند نماید؛ از این رو بررسی موانع و مشکلات مشارکت مردم در یک منطقه یا شهر به روشن شدن آن کمک خواهد کرد.  به عبارت بهتر رویارویی با مشکلاتی که شهرهای مهم جهان با آن درگیر هستند، همانند انفجار جمعیت، رفت و آمد خودروها در خیابان‌ها و جاده‌ها، آلودگی هوا و محیط زیست، سیل مهاجران روستایی و ده‌ها مسأله‌ ی دیگر، تنها با بهره‌ گیری درست و بهینه از توان و استعدادهای موجود در شهروندان و شهرها در قالب برنامه ‌های مشارکتی قابل دستیابی است. هدف پژوهش حاضر سنجش عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت شهروندان منطقه‌ ی 13 اصفهان در امور شهری است؛ لذا به همین منظور پس از طرح سؤال آغازین و ارائه‌ ی هدف پژوهش براساس چهارچوب نظری، فرضیـه‌های تحقیق شکل گرفت و برای آزمون روابط متغیرها فرضیه‌های تحققی شکل گرفت و برای آزمون روابط متغیرهای فرضیه‌های مطرح شده، حجم نمونه براساس فرمول کوکران 180 نفر از افراد بالای 18 سال ساکن در منطقه‌ ی 13 شهرداری اصفهان به صورت خوشه‌ای و چند مرحله‌ای انتخاب شدند و با استفاده از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه، مورد بررسی قرار گرفتند و داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم افزار spss و روش‌های آماری مناسب (R پیرسون و تحلیل آماری anova oneway) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده بیانگر رابطه ‌ی معنادار بین متغیرهای مستقل (اعتماد نهادی، رضایت اجتماعی، امنیت اجتماعی و مدت زمان سکونت) با مشارکت است. در حالی که برطبق یافته‌ های پژوهش بین متغیرهای مستقل و پایگاه اجتماعی – اقتصادی و نوع مالکیت و با مشارکت تفاوت معناداری وجود ندارد. الگوی نهایی نشان داد که بیشتر از همه، متغیر مستقل اعتماد نهادی در مشارکت اجتماعی مؤثر است. 

کلیدواژه‌ها

مشارکت؛ اعتماد نهادین؛ رضایت اجتماعی؛ امنیت اجتماعی