بررسی میزان مسؤولیت­ پذیری اجتماعی شهروندان بندرعباس و عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر برآن

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 5، دوره 4، شماره 13، اسفند 1393، صفحه 109-134   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

این تحقیق، با هدف «بررسی مسؤولیت ‌پذیری اجتماعی جوانان و عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر آن» انجام شده است. چارچوب نظری مقاله با استفاده از نظریه‌ های دورکیم، پارسونز، بوردیو ،پاتنام و زتومکا تدوین شده است. روش تحقیق ، پیمایش و ابزار گردآوری داده ‌ها پرسشنامه‌ ی محقق ‌ساخته بوده است. جامعه ‌ی آماری پژوهش شهروندان (۱۸سال به بالای) شهر بندرعباس بوده ‌اند. نمونه‌ی آماری با استفاده از روش نمونه ‌گیری خوشه ‌ای چندمرحله‌ای، گردآوری شده است. یافته ‌های تحقیق نشان می‌دهد که مسؤولیت‌ پذیری اجتماعی مردم شهر بندرعباس ۶/۶۱ و در مجموع بالاتر ازحد متوسط می‌باشد. میزان مسؤولیت‌ پذیری شهروندان در ابعاد اقتصـادی، سیاسی، اجتماعـی، فرهنگـی و زیست‌ محیطی متفاوت است. کمترین مسؤولیـت‌ پذیری مردم بندرعبـاس در بُعد سیاسی است. تجزیه و تحلیل اطلاعات، مؤید فرضیه‌ های تحقیق بوده و روابط معنادار متغیرهای مستقل اصلی پژوهش – عام‌گرایی به میزان۲۳۵/۰، اعتماد اجتماعی به میزان ۲۶۱/۰، دینـداری به میزان ۲۴۶/۰- را با مسـؤولیت ‌پذیری اجتمـاعی نشان می‌دهد. از میان مؤلفه‌ های متغیر پایگاه اقتصادی و اجتماعی، درآمد تأثیری روی مسؤولیت‌ پذیری اجتماعی نداشت، اما نوع شغل و تحصیلات با مسؤولیت‌ پذیری اجتماعی ارتباط داشتند.در این بین، متغیر اعتماد اجتماعی، بیشترین قدرت تبیین و اثرگذاری را بر مسؤولیت ‌پذیری اجتماعی به میزان ۲۹۱/۰ داشته است.
 

کلیدواژه‌ها

مسؤولیت ­پذیری اجتماعی؛ عام­ گرایی؛ اعتماد اجتماعی؛ شهروند؛ مسؤولیت ­پذیری فرهنگی