بررسی تأثیر فرهنگ توسعه بر مشارکت اجتماعی شهروندان (مورد مطالعه: شهروندان مناطق یک، ده و بیست شهر تهران)

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 6، دوره 4، شماره 13، اسفند 1393، صفحه 135-166   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

 مشارکت و روش عضویت و همکاری اعضای جامعه در فعالیت‌ های دسته‌ جمعی و گروهی سازمان‌ یافته برای رسیدن به اهداف بلند توسعه‌ ی درونزا، امری است حیاتی و بسیار مهم، بنابراین دستیابی به این مهم تحت تأثیر عوامل متعددی می‌باشد. فرهنگ به عنوان بن‌مایه‌ی اصلی حوزه‌ های مختلف جامعه، همواره در روند رشد و تکامل برنامه ‌ها (بویژه در حوزه‌ی توسعه) در ابعاد گوناگون تأثیرگذار بوده است. تحقیق حاضر در پی بررسی تأثیر فرهنگ توسعه بر مشارکت اجتماعی است. فرضیه‌ های تحقیق با توجه به رویکرد غالب کارکردی ساختی که ارتباط نزدیکی با مشارکت اجتماعی داشته ‌اند، استخراج شده و با داده‌ هایی که از روش پیمایشی به دست آمده ‌اند، مورد آزمون قرار گرفته‌ اند. جامعه ‌ی آماری تحقیق، ساکنان سه منطقه‌ ی یک(مرفه‌نشین)، ده(متوسط ‌نشین) و بیست (پایین‌نشین) تهران در نظر گرفته شده است. حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران  برای هر منطقه ١٠٠ نفر(جمعا ٣٠٠ نفر) در نظر گرفته شده که به شیوه‌ ی نمونه ‌گیری خوشه‌ای و در درون آن به صورت نمونه‌ گیری سهمیه ‌ای، انتخاب شدند. یافته ‌های تحقیق وجود رابطه‌ ی معنادار بین فرهنگ توسعه و مؤلفه ‌های آن با مشارکت اجتماعی شهروندان را تأیید می‌کند(۳۹۷/۰= r). نتایج تحقیق نشان داد برخورداری از فرهنگ متعالی بهترین پیش‌بینی کننده برای مشارکت اجتماعی است و در نهایت با میزان همبستگی بالایی که بین متغیرها وجود داشته، مشخص شد که با افزایش متغیر فرهنگ توسعه، مشارکت اجتماعی افزایش می‌یابد؛ بنابراین طبق داده‌ های به دست آمده، افرادی که دارای ابعاد مختلف اعتماد، اعتقاد به توسعـه و برخوردار از فرهنگ متعالی هستند، معمولاً در مشارکت‌های اجتماعی جامعه ‌پذیرتر و مشتاق ‌تر از دیگران هستند.
 

کلیدواژه‌ها

مشارکت اجتماعی؛ فرهنگ توسعه؛ اعتماد اجتماعی؛ فرهنگ متعالی؛ اعتقاد به توسعه