بررسی تطبیقی مفهوم فلسفی زمان در ادبیات

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 3، دوره 8، شماره 31، آبان 1393، صفحه 41-57   

نویسندگان

کیان پیشکار¹؛ نوشین ناصری²

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی،‌واحد جیرفت.

²کارشناسی ارشد مترجی زبان انگلیسی، و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بندرعباس.

چکیده

مفهوم "زمان" بدون درنظرگرفتن معنای فلسفی آن به شکلی که هایدگر، سارتر، شوپنهاور، ویتگنشتاین و عده‌ای دیگر به آن نگریسته‌اند، شاید زیاد پرمایه و معنی‌دار نباشد اما معنای زمان بدون قراردادن در چارچوب فلسفی، می‌تواند به تنهایی نیز معنای عمیق و دل‌انگیزی داشته باشد. آیا امکان وجود زندگی بدون آنچه که ما را محدوده زمانی می‌نامیم وجود دارد؟ آیا اگر چارچوب‌های زمانی حال آینده و گذشته را کنار بگذاریم و یا اگر این‌ها را در ادبیات به هم بیامیزیم، به مرزها و مفاهیم جدیدی در نقد ادبیات و پی بردن به مشکل انسانی در تلاش برای فرار از مفهوم زمان خواهیم رسید؟ این مقاله در تلاش است که نظرات چند تن از نمایشنامه‌نویسان، شاعران و رمان‌نویسان مختلف غربی و ایرانی را در مورد اهمیت زمان بدون در نظر گرفتن مفهوم فلسفی (تسلسل در بحث) بررسی کند.

کلیدواژه‌ها

ادبیات تطبیقی؛ زمان؛ ادبیات غرب؛ ادبیات ایران

مراجع

کتابنامه

صفاری(صورتگر)، کوکب. 1357، افسانه‌ها و داستان‌های ایرانی در ادبیات انگلیسی، تهران: دانشگاه تهران.

کهون، لارنس. 1385، از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، ویراستار عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.

محمدی یگانه، زهره. 1383، فرهنگ تلمیحات ادبی و کلاسیک، تهران: جوانه رشد.

مقدادی، بهرام. 1378، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی، تهران: انتشارات فکر روز.

می، درونت. 1381، پروست، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: طرح نو.

میور، ادوین. 1379، ساخت رمان، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

 

مقالات

بیات، حسین. 1383، «زمان در داستان‌های جریان سیال ذهن»، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، شماره 6.

رادفر، ابوالقاسم. 1378، «ادبیات معاصر فارسی در ترازوی ادبیات تطبیقی»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، دانشگاه آزاد جیرفت: صص 79-80.

مقدادی، بهرام. 1369، «سمفونی مردگان: یک بررسی تطبیقی»، هفته نامه بشیر، شماره 141.

ممتحن، مهدی و نسرین دفترچی و علی اصغر شهناز خضرلو. بهار 1390، «نگاهی تطبیقی به تصویر شب از نگاه ادواردی ونگو و آلفرد دوموسه»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، دانشگاه آزاد جیرفت، سال پنجم، شماره 17: صص135- 148.

ممتحن، مهدی. 1389، «طرح پژوهشی زمان از دیدگاه قرآن و اندیشمندان و ادبیان»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت.

ناتان، مونیک. بهار 1382، «یادداشت بر ترجمه فرانسوی به سوی فانوس دریایی»، ترجمه سلیویا بلجونیان، سمرقند، سال اول، شماره 1.